جهانی شدن اقتصاد و الگوی مکان گزینی کاربریهای خدمات پیشرفته در کلانشهرها (مطالعه موردی کلانشهر تهران)

جهانی شدن اقتصاد موجب توسعه صنایع و خدمات پیشرفته درکلانشهرهای فعال در شبکه شهرهای جهانی شده است. از مهمترین پیامدهای فضایی فرایند جهانی شدن اقتصاد در کلانشهرها  می توان به افزایش اشتغال بخش خدمات پیشرفته نسبت به  فعالیتهای صنعتی ، تمرکز و جایگزینی این نوع فعالیتها در مناطق مرکزی و کم تراکم جمعیتی و  به موازات آن انتقال صنایع سنگین به مناطق پیرامونی اشاره نمود. این تحقیق با چنین پیش فرضی به بررسی نوع فعالیتهای خدماتی و نحوه مکان گزینی آنها در مناطق ۲۲ گانه کلانشهر تهران در طی یک دوره ۸ ساله و براساس سرشماری کارگاهی( ۱۳۸۱-۱۳۷۳) پرداخته است. نتایج بررسی نشان می دهد که ۲۰ درصد و یا یک پنجم از کل کارگاههای ایجاد شده تهران در این مدت از خدمات پیشرفته بوده و ۸۰ درصد از نوع  فعالیتهای بخش صنعتی می باشد. از طرفی در طی این ۸ سال، مکان گزینی بیش از ۵۰ درصد کارگاههای از نوع خدمات پیشرفته فقط در مناطق مرکزی شامل ۱۱،۱۲، ۶و۷ بوده و البته گرایشی بطئی به مکان گزینی در مناطق شمالی کم تراکم ۱الی ۵ به دلیل دسترسی بهتر به خدمات و امکانات پیشرفته این مناطق ملاحظه می شود. در مجموع با توجه به تداوم جذب فعالیتهای عصر صنعتی و گرایش اندک به فعالیتهای خدمات پیشرفته ، اقتصاد فضایی حاکم بر کلانشهر تهران کماکان اقتصاد صنعتی بوده است.

کلیدواژه ها:

Tehran metropolis ، advanced services ، site selection ، globalization of the economy ، کلمات کلیدی: کلانشهر تهران ، خدمات پیشرفته ، مکان گزینی ، جهانی شدن اقتصاد