تبیین اثر پذیری سرزندگی محله های شهری از ابعاد دلبستگی مکانی نمونه مورد مطالعه: شهر اهواز

دستیابی به مکان های سرزنده و پویا همواره یکی از دغدغه­های مهم برنامه ریزان، طراحان و مدیران شهری بوده است. این مفهوم در محله های شهری که به دلیل تداوم حضور ساکنان، کیفیت روابط انسان-مکان و انسان-انسان در سطوح بالاتری شکل می­گیرد، متاثر از عوامل مرتبط با پیوند انسان با مکان زیست خود، نظیر دلبستگی مکانی، است. این پژوهش تاثیر مفهوم چندبعدی دلبستگی مکانی و ابعاد آن بر سرزندگی محله های شهری را بررسی می کند. روش تحقیق آمیخته (کیفی-کمی) و ازنظر هدف کاربردی است. در بخش کیفی، ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه ی نیمه سازمان یافته و روش تحلیل کدگذاری و تقلیل چهارمرحله ای مفاهیم بوده است که درنتیجه، ۱۷ مولفه و ۵ بعد برای متغیر دلبستگی مکانی استخراج شد. در بخش کمی، داده ها ازطریق پرسشنامه گردآوری و تحلیل داده ها ازطریق نرم افزارSPSS  و ترسیم معادله ی ساختاری روابط متغیرها در نرم افزارAmos Graphic  انجام شده است. نتایج بخش کمی ضمن تایید برازش مدل طراحی شده ی متغیرهای اصلی پژوهش (مقدار  =۹۰۸/۴ و RMSEA= ۱۰۰/۰)، اثر مستقیم و معنادار دلبستگی مکانی بر سرزندگی شهری را تایید می کند (ضریب استاندارد مسیر ۸۰۶/۰ و ضریب معناداری کمتر از ۰۰۰۱/۰). همچنین، مدل اثرات مستقیم ابعاد پنج گانه ی دلبستگی مکانی بر سرزندگی شهری، اثر مستقیم ابعاد هویت مکانی، پیوندهای عاطفی شناختی و وابستگی مکانی بر سرزندگی محله­های شهری را تایید می کند و نشان می دهد که هویت مکانی موثرترین بعد تاثیرگذار دلبستگی مکانی بر سرزندگی محله­های شهری است.

کلیدواژه ها:

place attachment ، urban vitality ، place identity ، Ahvaz. ، دلبستگی مکانی ، سرزندگی شهری ، هویت مکانی ، اهواز.