بررسی مفهوم قاعده درا بر پایه اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها در حقوق کیفری ایران

هدف از این نوشتار بررسی مفهوم قاعده درا بر پایه اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها در حقوق کیفری ایران می باشد. قاعده درا، یکی از قواعد بسیار مهم جزائی در عرصه حقوق اسلام و نظام کیفری ایران است که به کمک آن می توان ادعا کرد که در نظام اسلامی، مجازات کردن متهم به ناچار بوده و در موارد ضروری انجام می شود و در صورتی که شبهه ای وجود داشته باشد، مجازات ها باید برداشته شوند. این قاعده در صورت شک متهم به حکم قاضی و یا شک و جهل قاضی انجام می شود. در این صورت باید وحدت اصل قانونی بودن و قاعده درا را در نظر گرفت. روش تحقیق حاضر متاثر از ماهیت موضوع و به صورت کتابخانه ای و توصیفی تحلیلی می باشد. نتایج حاکی از آن بود که حقوق جزا و مجازات اسلامی ایران مجازات مجرمانی که در گناه آنها شبهه ای وجود دارد را خلاف عدالت دانسته و معتقد است با اعمال قاعده درا، مجازات بی گناهان به حداقل می رسد. اما از این قاعده باید به عنوان آخرین راه حل استفاده شود و قاضی زمانی از این قاعده بهره برد که با کمک هیچ روش دیگری نتوانسته به قضاوت بپردازد. در اجرای قاعده نیز نباید زیاده روی کرد و هر نوع شبهه ای را مجازات دانست. بلکه شبهه باید معقول و قابل قبول بوده و در هیچ موردی از حد خارج نشود.

کلیدواژه ها:

قاعده درا ، اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها ، حقوق کیفری ایران ، عدالت