مدلسازی میزان عملکرد محصول گندم دیم با توجه به معیارهای اقلیم شناسی کشاورزی در استان آذربایجان غربی

یکی از مشکلاتی که کشاورزی در دنیا بویژه در مناطق خشک با آن روبه رو است، نوسان میزان بازده محصولات دیم طی سالهای مختلف است. از نظر فعالیتهای کشاورزی عوامل موثر در توسعه کشت دو دسته است. دسته اول عواملی که یا در طول زمان ثابتند یا می توان با به کارگیری فناوری و روشهای اصلاحی، آنها را اصلاح نمود. دسته دوم عوامل ناپایدارند که در ارتباط با آب و هوای هر منطقه اند، همچون میزان بارش، درجه حرارت، رطوبت نسبی و ... که کنترل آنها تقریبا از دست انسان خارج است. زیرا تغییر آب و هوا متناسب با نیاز هر محصول فقط در شرایط گلخانه ای آن هم در مقیاس کوچک امکان پذیر است. بنابراین شناخت معیارهای اقلیمی موثر بر میزان محصول بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا با تهیه مدلهایی برای پیش بینی محصول می توان برنامه ریزیهای لازم را برای تامین نیازها در صورت کمبود و ذخیره در سیلوها در صورت مازاد انجام داد. در این پژوهش معیارهای اقلیمی موثر در میزان عملکرد محصول گندم دیم در استان آذربایجان غربی مطالعه شده و با ایجاد مدلهای رگرسیون چند متغیره، روابط موجود بین میزان بازده محصول و معیارهای اقلیمی بررسی شده است. در نهایت، مدلهایی برای پیش بینی میزان بازده محصول گندم دیم در استان آذربایجان غربی ارائه شده است. نتیجه این بررسی نشان می دهد که معیارهای مجموع بارش سالیانه و میانگین تعداد روزهای یخبندان سالیانه سهم بیشتری در تولید مدلهای نهایی دارند.

کلیدواژه ها:

Key Words: Agroclimatology ، rainfed wheat ، Productivity ، Crop yield ، West Azarbijan province ، کلید واژه ها: اقلیم شناسی کشاورزی ، گندم دیم ، میزان عملکرد محصول ، بازده محصول ، استان آذربایجان غربی