گفتمان تاریخ در فرا داستان های تاریخ نگارانه ، با خوانشی تطبیقی از رمان های زمین آبگیر اثر گراهام سوییفت و دیلماج اثر حمیدرضا شاه آبادی

رمان های فراداستانی تاریخ نگارانه ، که گونه پسامدرن رمان های تاریخی اند، عینیت و مرجعیت تاریخ را به پرسش می گیرند و می کوشند ، از رهگذر بازنگری در محتوای مستندات تاریخی و بازنویسی روایت های پذیرفته شده ، تاریخ را مفهومی متکثر و متن بنیاد نشان دهند . تاریخ در این رمان ها ماهیتی بینا متنی دارد و برساخته ای گفتمانی است. در این مقاله، با بررسی دو رمان زمین آبگیر نوشته گراهام سوییفت (۱۹۸۳) از ادبیات انگلیسی و دیلماج به قلم حمیدرضا شاه آبادی (۱۳۸۵) از ادبیات فارسی نشان می دهیم که چگونه رمان های فراداستانی تاریخ نگارانه توانسته اند عرف و معیارهای داستان تاریخی را متحول سازند. دلیل اصلی انتخاب این دو رمان این است که با استفاده از شگردهای روایتی پسامدرن مثل نقیضه پردازی و استفاده از بینامتن ها و پیرامتن ها نشان می دهند که گفتمان تاریخ به واسطه زبان برساخته می شود، از این رو نمی توان روایت تاریخی را قطعی ، خنثی و ثابت و بی زمان دانست . در بررسی این رمان ها از آرای نظری لیندا هاچن و پاتریشا وو استفاده شده است.

کلیدواژه ها:

historiographic metafiction ، history as discourse ، parody ، Waterland ، Dilmāj ، فراداستان تاریخ نگارانه ، گفتمان تاریخ ، نقیضه ، زمین آبگیر ، دیلماج.