همسنجی خوانش های شاعران معاصر مصر از اسطوره ایزیس و اوزیریس

شاعران معاصر مصر به منظور پرهیز از گزارشگری وخطابه­گرایی در انتقال مفهوم و در راستای اصالت بخشی به متن و نمادین ساختن آن به الهام­گیری از اسطوره روی آوردند و کوشیدند هنرمندانه مفاهیم مورد نظر ذهنی خود را به مخاطب شعری انتقال دهند؛ لذا شعرشان سخت با میراث و از جمله میراث اسطوره­ای در هم تنیده شد. دو تن از شخصیت­های اسطوره­ای به کار گرفته در شعر این دسته از شاعران، اسطوره ایزیس و اوزیریس می­باشد که عموما دال بر حاصلخیزی، خیزش و زندگی دوباره دارد. در پرتو حضور چشمگیر این دو چهره اسطوره­ای و نقش محوری آنها در القای مفاهیم، پژوهش حاضر می­کوشد با رویکرد کیفی و روش توصیفی- تحلیلی چگونگی حضور و شیوه­های فراخوانی و به کارگیری آندو شخصیت را از سوی سه شاعر برجسته و معاصر مصر یعنی «امل دنقل»، «صلاح عبدالصبور» و «احمد عبدالمعطی حجازی» مورد بررسی و همسنجی قرار دهد؛ از آن روی که آنان کوشیدند از رهگذر این اسطوره بین زمان گذشته و حاضر و تجربه شخصی و جمعی پیوند و یگانگی ایجاد نمایند و رمزگونه از شرایط زمانه سخن گویند. چنین استنباط می­شود که شاعران یادشده به رغم تفاوت در گرایش­های شعری، تلاش کردند ضمن ایجاد همسویی بین شخصیت اصلی اسطوره و واقعیت­های سیاسی- اجتماعی کشورهای عربی، شکوه و حاصلخیزی گذشته را به وطن برگردانند و شرایط نابسامان آن را به چالش بکشند.

کلیدواژه ها:

myth ، Isis ، Osiris ، Egyptian poetry ، socio-political interpretation ، اسطوره ، ایزیس ، اوزیریس ، شعر مصر ، خوانش سیاسی- اجتماعی