بررسی ریزساختار و خواص مکانیکی یک فولاد متوسط کربن سیلیسیم بالا پس از عملیات حرارتی کوینچ -تمپر

یکی از از متداولترین شیوه های استحکام دهی در فولادها، ایجاد ریزساختار مارتنزیتی به روش کوینچ و تمپر است. در پژوهش حاضر، تاثیر فرایند کوینچ -تمپر بر روی تحولات ریزساختاری و خواص مکانیکی سختی و انرژی ضربه یک فولاد ریختگی متوسط کربن حاوی کروم، سیلیسیم، کروم و مولیبدن مورد مطالعه قرار گرفته است. برای این منظور تاثیر پارامترهای مختلف عملیات حرارتی شامل محیط کوینچ (روغن و آب) و دمای تمپر (محدوده دمایی ۲۰۰ الی ۴۰۰ درجه سانتیگراد) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان داد که در نمونه های کوینچ شده در هر د و محیط آب و روغن مﻘدار آستنیت باقیمانده پس از کوینچ تﻘریبا ۸/۱۲% و پس از تمپر در دمای ۲۰۰ به مﻘدار حدود ۲/۸% کاهش یافته اند. در فرآیند Q&T، سختی و انرژی ضربه بدست آمده حاصل از کوینچ در محیط آب و روغن تﻘریبا یکسان شده است؛ اگرچه کوینچ در محیط آب منجر به تشکیل ساختار مارتنزیتی ظریف تر و در نتیجه سینتیک تجزیه آهسته تر در حین تمپر و جلوگیری از افت سختی با افزایش دمای تمپر می گردد. بالاترین انرژی ضربه با کوینچ در روغن و تمپر ۲۰۰ درجه بدست آمده است. افزایش دمای تمپر از ۲۰۰ تا ۳۵۰، منجر به افزایش جزیی انرژی ضربه گردیده است.

کلیدواژه ها:

عملیات حرارتی ، کوینچ و تمپر ، انرژی ضربه ، سختی ، ریزساختار