مقایسه ساختار اقتصاد ملی و استانی ایران با استفاده از رویکرد داده-ستانده

یکی از کارکردهای اساسی تحلیلهای داده-ستانده، شناسایی ساختار اقتصادی کشورها و مناطق است. این پژوهش، در پی شناسایی بخش های کلیدی استان های کشور و مقایسه آنها با بخش های کلیدی ملی میباشد. اطلاعات مورد نیاز از جدول داده-ستانده سال ۱۳۹۰ و حسابهای منطقهای مرکز آمار ایران در این سال  تهیه شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، بر اساس معیار پیوند پسین و پیشین ناخالص کل با و بدون در نظر گرفتن میزان پراکندگی پیوندها، در سطح ملی، به ترتیب، ۱۷ و ۲۰ بخش کلیدی وجود دارد. این ارقام در سطح استانها، به ترتیب، بیش از ۱ و ۲ بخش کلیدی میباشند؛ با این حال، بعضی از بخشهای کلیدی استانها به دلیل کلیدی نبودن در سطح ملی، در برنامه ریزی متمرکز مورد توجه قرار نمی گیرند. در مقابل،  بعضی از بخشهای کلیدی کشور هم در فهرست بخشهای کلیدی هیچیک از استانها قرار ندارند. از نتایج دیگر این تحقیق، همسویی بین درآمد سرانه داخلی استانها، با تعداد بخشهای کلیدی مشترک آنها با اقتصاد ملی است که در اثر بهره مندی بیشتر آنها از سرمایه گذاری در بخشهای کلیدی ملی حاصل می شود. به این ترتیب، به نظر می رسد، به دلیل ناهمخوانی ساختار اقتصادی بعضی از استانهای کشور با ساختار اقتصاد ملی، توجه به بخشهای  کلیدی  استانها در برنامه ریزی های اقتصادی، موجب توجه بیشتر به قابلیت های استانها، افزایش سطح برخورداری آنها و کاهش نابرابری بین  منطقه ای در راستای استفاده بهینه از منابع ملی میگردد.

کلیدواژه ها:

Input-Output Approach ، National Key Sectors ، Provincial Key Sectors ، Economic Structure of Iran ، رویکرد داده-ستانده ، بخش های کلیدی ملی ، بخش های کلیدی استانی ، ساختار اقتصاد ایران