نقد و تحلیل تطبیقی دیدگاه های تفسیری سنایی در حدیقه الحقیقه

سنایی در آثار خویش به اقتضای سخن آیاتی از کلام الله مجید را  تفسیر کرده است. در این تفاسیر او نیز مانند عارفان دیگر بیش پیش از اینکه در پی تفسیر آیه باشد در صدد بیان دیدگاه خویش است و در عین حال در برخی موارد تفسیر او با تفاسیر دیگران تفاوت دارد و از نکته سنجیهای دقیق و تصویرسازیهای بدیع برخورداراست که ارزش عرفانی و ادبی خاصی به آن می بخشد. در این مقاله ابتدا دیدگاه های تفسیری سنایی بر اساس نوع آنها طبقه بندی، و سپس به نقد و تحلیل آنها پرداخته شده است به گونه ای که نخست، نظر سنایی درباره آیات توحیدی و موارد مرتبط با آن بیان شده، و سپس تفسیر آیات مربوط به پیامبران و بویژه پیامبر اکرم(ص)، تحلیل گردیده است. بعد از آن تفسیر آیات مربوط به مسائل دیگری از قبیل آفرینش انسان، کرامت، امانت، توبه، قضا و قدر، بررسی گردیده ودر همه موارد، نظر وی با نظر عارفان دیگر، مقایسه و تحلیل شده است.

کلیدواژه ها:

Keywords: Quran and Sanayi ، literary interpretation ، paraphrase of verses ، interpretation and mysticism ، کلید واژه ها: قرآن و سنایی ، تفسیر ادبی ، تاویل آیات ، تفسیر و عرفان.