سیاوش، مسیح(ع) و کیخسرو (مقایسه ای تطبیقی)

سال انتشار: 1388
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 112

فایل این مقاله در 36 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LIRE-6-23_001

تاریخ نمایه سازی: 11 دی 1403

چکیده مقاله:

در متون تاریخی و ادبی معتبر، که بسیاری از پیامبران سامی با شهریاران و یلان تاریخ ملی پهلوانی ایران معاصر یا همسان پنداشته شده اند، نام حضرت عیسی(ع) در میان پیامبران مورد مقایسه و اختلاط دیده نمی شود و این با توجه به درآمیختگی سرگذشت و شخصیت مسیح(ع) با عناصر و بنمایه ای گوناگون داستانی (اساطیری، حماسی و عامیانه) - که طبعا زمینه مناسبی را برای این معاصرت یا یکسان انگاری یاد شده فراهم می آورد - تا حدودی سزاوار تامل و پرسش است. از بررسی روایات تاریخی- داستانی حضرت عیسی(ع) و مقایسه آن با اخبار اساطیری، حماسی و عامیانه مربوط به سیاوش و کیخسرو در منابع ایرانی، شانزده همانندی جزئی و کلی میان سیاوش و مسیح(ع) و بیست مشابهت توجه برانگیز دیگر بین کیخسرو و مسیح(ع) به دست می آید که به لحاظ نوع و شمار بسیار جالب است. در این مقاله با بررسی و توضیح لازم هر یک از این موارد، این نتیجه حاصل شده است که احتمالا پراشتراکترین و قابل تطبیق ترین کسان روایات سامی و ایرانی، حضرت عیسی(ع) و سیاوش و کیخسرو است؛ چنانکه گویی زندگی و سیمای این سه تن در قالب الگویی واحد و براساس ویژگیها، مضامین و باورهای مشترکی پرداخته شده است.

نویسندگان

سجاد آیدنلو

دانشگاه پیام نور اومیه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم؛ ترجمه بهاالدین خرمشاهی؛ چ ششم، تهران: دوستان با ...
  • آریان، قمر؛ چهره مسیح در ادبیات فارسی؛ چ دوم، تهران: ...
  • ____؛ «فرضیه ای دباره مادر سیاوش»؛ نامه فرهنگستان، دوره هفتم، ...
  • ____؛ «بن مایه اساطیری روییدن گیاه از انسان و بازتاب ...
  • ____؛ «سوگواری جانوران و طبیعت (بن مایه ای داستانی در ...
  • ابن بطوطه؛ سفرنامه؛ ترجمه محمدعلی موحد؛چ دوم، تهران: بنگاه ترجمه ...
  • ابن بلخی؛ فارس نامه؛ به سعی گای لیسترانج –رینولد آلن ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمان؛ مقدمه ابن خلدون؛ ترجمه محمد پروین گنابادی؛ ...
  • ارجانی، فرامرز بن عبدالله کاتب؛ سمک عیار؛ تصحیح دکتر پرویز ...
  • اسکندرنامه؛ روایت فارسی از کالستنس دروغین؛ جمع آورنده و تحریرکننده ...
  • اسلامی ندوشن، محمدعلی؛ داستان داستانها؛ چ پنجم، تهران: آثار، ۱۳۷۴ ...
  • الیاده، میرچا؛ چشم اندازهای اسطوره، ترجمه دکترجلال ستاری، تهران: توس، ...
  • ____؛ رساله در تاریخ ادیان؛ ترجمه دکتر جلال ستاری؛ چ ...
  • ____؛ اسطوره بازگشت جاودانه؛ ترجمه دکتر بهمن سرکاراتی؛ چ دوم، ...
  • انجوی، سید ابوالقاسم؛ فردوسی نامه؛ چ سوم، تهران: علمی، ۱۳۶۹ ...
  • ایرانشاه بن ابی الخیر؛ بهمن نامه؛ ویراسته دکتر رحیم عفیفی؛ ...
  • ایونس، ورونیکا؛ اساطیر مصر؛ ترجمه باجلان فرخی؛ چ دوم، تهران: ...
  • بلعمی، ابوعلی محمد؛ تاریخ بلعمی؛ تصحیح محمدتقی بهار، به کوشش ...
  • بولتمان، رودلف؛ مسیح و اساطیر؛ ترجمه مسعود علیا، تهران: مرکز، ...
  • بهار، مهرداد؛ «درباره اساطیر ایران»، جستاری چند در فرهنگ ایران، ...
  • _____؛ «سخنی چند درباره شاهنامه»؛ جستاری چند در فرهنگ ایران، ...
  • _____؛ پژوهشی در اساطیر ایران؛ تهران: آگه، ۱۳۷۵ ...
  • _____؛ «اسطوره ها، رازها و رمزها و شگفتی های کویر»؛ ...
  • بیرونی، ابوریحان؛ الجماهر فی الجواهر؛ تحقیق یوسف الهادی، تهران: علمی ...
  • ثعالبی، حسین بن محمد؛ شاهنامه کهن (پارسی تاریخ غررالسیر)؛ پارسی ...
  • حافظ، خواجه شمس الدین محمد؛ دیوان، تصحیح علامه قزوینی و ...
  • حصوری، علی؛ سیاوشان؛ تهران: چشمه، ۱۳۷۸ ...
  • حمیدیان، سعید؛ درآمدی بر اندیشه و هنر فردوسی؛ تهران: مرکز، ...
  • خاقانی،افضل الدین بدیل؛دیوان؛ تصحیح دکترضیاالدین سجادی؛ چ ششم، تهران:زوار، ۱۳۷۸ ...
  • خالقی مطلق، جلال؛ «شاهنامه و موضوع نخستین انسان»؛ گل رنجهای ...
  • _____؛ یادداشتهای شاهنامه؛ نیویورک: بنیاد میراث ایران، بخش یکم، ۱۳۸۰ ...
  • _____؛ «نظری درباره هویت مادر سیاوش»؛ سخنهای دیرینه، به کوشش ...
  • خرمشاهی،بهاالدین؛«شرح یک بیت حافظ»؛ کلک، شماره ۵۴، شهریور ۱۳۷۳، ص۹۸-۱۰۱ ...
  • خواند امیر؛ تاریخ حبیب السیر؛ زیر نظر دکتر دبیر سیاقی؛ ...
  • دایره المعارف کتاب مقدس؛ ویراستار و مسوول گروه ترجمه بهرام ...
  • دوستخواه، جلیل؛ «مادر سیاوش(؟)، جستار در ریشه یابی یک اسطوره»؛ ...
  • دهخدا، علی اکبر؛ لغت نامه؛ چ دوم از دوره جدید، ...
  • دینوری،ابوحنیفه؛اخبار الطوال؛ ترجمه محمود مهدوی دامغانی؛ چ ششم، تهران: نی، ...
  • راشد محصل، محمدتقی؛ نجات بخشی در ادیان؛ چ دوم، تهران: ...
  • رضی، هاشم؛ آیین مهر (تاریخ آیین رازآمیز میترایی در شرق ...
  • ___؛ گاه شماری و جشن های ایران باستان؛ چ سوم، ...
  • روایات داراب هرمزد یار؛ به اهتمام موبد مانک رستم اونوالا؛ ...
  • روایت پهلوی؛ ترجمه دکتر مهشید میرفخرایی؛ تهران: موسسه مطالعات و ...
  • زرین کوب، عبدالحسین؛ در قلمرو وجدان؛ چ دوم، تهران: سروش، ...
  • زیبایی نژاد، محمدرضا؛ مسیحیت شناسی مقایسه ای؛ تهران: سروش، ۱۳۸۲ ...
  • ستاری، جلال؛ جانهای آشنا؛ تهران: توس، ۱۳۶۸ ...
  • _____؛ پیوندهای ایرانی و اسلامی اسطوره پارزیفال؛ تهران: ثالث، ۱۳۸۶ ...
  • سرامی، قدمعلی؛ از رنگ گل تا رنج خار (شکل شناسی ...
  • رکاراتیف بهمن؛ «بنیان اساطیری حماسه ملی ایران»؛ سایه های شکار ...
  • ______؛ «مروارید پیش خوک افشاندن (یک مثل ایرانی در کتاب ...
  • _____؛ «پری (تحقیقی در حاشیه اسطوره شناسی تطبیقی)»؛ سایه های ...
  • سعیدی، مصطفی واحمد هاشمی؛ طومار شاهنامه فردوسی؛ تهران: خوش نگار، ...
  • شمیسا، سیروس؛ طرح اصلی داستان رستم و اسفندیار (همراه با ...
  • _____؛ «اسطوره جست و جوی جام»؛ مجموعه مقالات نخستین یادروز ...
  • شوالیه، ژان و گربران، آلن؛ فرهنگ نمادها؛ ترجمه سودابه فضایلی؛ ...
  • صدیقیان، مهین دخت؛ فرهنگ اساطیری- حماسی ایران؛ تهران: پژوهشگاه علوم ...
  • طبری، ابوجعفر محمد؛ تاریخ الرسل و الملوک؛ مترجم صادق نشات، ...
  • طوسی، محمد بن محمود؛ عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات؛ به ...
  • عرب، غلامحسین؛ کلیسای ایرانی؛ اصفهان: رسانه کاج، ۱۳۷۷ ...
  • فرای، نورتروپ؛ رمز کل: کتاب مقدس و ادبیات؛ ترجمه صالح ...
  • فردوسی، ابوالقاسم؛ شاهنامه؛ تصحیح دکتر جلال خالقی مطلق؛ کالیفرنیا و ...
  • _____؛ شاهنامه، تصحیح دکتر جلال خالقی مطلق؛ کالیفرنیا و نیویورک: ...
  • _____؛ شاهنامه، تصحیح دکتر جلال خالقی مطلق؛ کالیفرنیا و نیویورک، ...
  • فرنبغ دادگی؛ بندهش، گزارنده دکتر مهرداد بهار؛ تهران: توس، ۱۳۶۹ ...
  • فریزر، جیمز جرج؛ شاخه زرین (پژوهشی در جادو و دین)؛ ...
  • کارنامه اردشیر بابکان؛ ترجمه دکتر بهرام فره وشی؛ چ سوم، ...
  • کاشغری، شیخ محمود بن حسین؛ دیوان لغات الترک؛ مترجم دکتر ...
  • کتاب مقدس (عهد عتیق و عهد جدید)؛ ترجمه فاضل خان ...
  • کرانسوولسکا، انا؛ چند چهره کلیدی در اساطیر گاه شماری ایران؛ ...
  • کریستن سن،آرتور؛ کیانیان؛ ترجمهدکترذبیح الله صفا،چ پنجم، تهران: علمی و ...
  • ______؛ نمونه های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ ...
  • کمبل، جوزف؛ قدرت اسطوره؛ ترجمه عباس مخبر، چ چهارم، تهران: ...
  • کویاجی، جهانگیر کوروجی؛ بنیادهای اسطوره و حماسه ایران؛ ترجمه دکتر ...
  • گردیزی، ابوسعید عبدالحی؛ زین الاخبار؛ به اهتمام دکتر رحیم رضازاده ...
  • گریمال، پیر؛ فرهنگ اساطیر یونان و روم؛ ترجمه دکتر احمد ...
  • لین، تونی؛ تاریخ تفکر مسیحی؛ ترجمه روبرت آسریان؛ تهران: فرزان ...
  • متن های پهلوی؛ گردآوری جاماسب جی دستور منوچهر جی جاماسب ...
  • مجمل التواریخ و القصص؛ تصحیح ملک الشعرای بهار؛ تهران: دنیای ...
  • مزادپور، کتایون؛ «شبرنگ بهزاد و اشتر راهدان»؛ ارج نامه شهریاری، ...
  • _____؛ «اسطوره نوآیین کیخسرو»؛ داغ گل سرخ و چهارده گفتار ...
  • مستوفی، حمدالله؛ تاریخ گزیده؛ به اهتمام دکتر عبدالحسین نوایی، چ ...
  • _____؛ مروج الذهب، ترجمه ابوالقاسم پاینده؛ چ پنجم، تهران: علمی ...
  • مسکوب، شاهرخ؛ سوگ سیاوش(در مرگ و رستاخیز)؛ چ ششم، تهران: ...
  • معدن کن، معصومه؛ بزم دیرینه عروس؛ چ دوم، تهران: مرکز ...
  • مقدسی، مطهر بن طاهر؛ آفرینش و تاریخ؛ ترجمه و تعلیقات ...
  • مقدم، محمد؛ جستار درباره ناهید و مهر؛ تهران: مرکز ایرانی ...
  • ملک زاده، مهرداد؛ «سرزمین پریان در خاک مادستان»؛ نامه فرهنگستان، ...
  • میبدی، ابوالفضل رشیدالدین؛ کشف الاسرار و عده الابرار؛ به اهتمام ...
  • میرعابدینی، سید ابوطالب و صدیقیان، مهین دخت؛ فرهنگ اساطیری- حماسی ...
  • مینوی خرد؛ ترجمه دکتر احمد تفضلی؛ چ چهارم، تهران: توس، ...
  • ناصر خسرو؛ سفرنامه؛ به کوشش دکتر نادر وزین پور، چ ...
  • نامور مطلق، بهمن؛ «جامهای اسطوره ای در ایران و اروپا ...
  • نرشخی، ابوبکر محمد؛ تاریخ بخارا؛ ترجمه ابونصر احمد بن محمود ...
  • نظامی، جمال الدین الیاس؛ کلیات خمسه(براسا نسخه وحید دستگردی)؛ چ ...
  • نفیسی، سعید؛ مسیحیت در ایران تا صدر اسلام؛ به اهتمام ...
  • نیشابوری، ابواسحاق ابراهیم؛ قصص الانبیا؛ تصحیح حبیب یغمایی، چ اول، ...
  • ویور، مری جو؛ درآمدی به مسیحیت؛ ترجمه حسن قنبری، قم: ...
  • هال، جیمز؛ فرهنگ نگاره ای نمادها در هنر شرق و ...
  • هدایت، صادق؛ فرهنگ عامیانه مردم ایران؛ به کوشش جهانگیر هدایت؛ ...
  • هندرسن،ژوزف؛ انسان واسطوره هایش؛ ترجمهحسن اکبریان طبری؛ تهران:دلیر، ۱۳۸۳ ...
  • هوک، ساموئل هنری؛ اساطیر خاورمیانه؛ مترجمان علی اصغر بهرامی و ...
  • یاحقی، محمدجعفر؛ «جام جهان نما»؛ دانشنامه زبان و ادب فارسی، ...
  • یارشاطر، احسان؛ «تعزیه و آیینهای سوگواری در ایران قبل از ...
  • یونگ، کارل گوستاو؛ انسان و سمبولهایش؛ ترجمه ابوطالب صارمی؛ تهران: ...
  • نمایش کامل مراجع