زمینه های سقوط جمهوریت با مطالعه رفتار رای دهی مردم افغانستان (مطالعه موردی انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۹)

چهارمین انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در زمان تقابل حکومت مرکزی با طالبان در مذاکرات صلح دوحه و جنگ در بخش های گسترده کشور برگزار شد. انتخابات پس از چندین ماه به تعویق افتادن، سرانجام در سپتامبر ۲۰۱۹ برگزار شد. خیلی زود آمار شرکت کنندگان سرخط خبرها قرار گرفت. حدود ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر یعنی فقط ۲۰ درصد از واجدان رای دهی پای صندوق های رای حاضر شده بودند. این عدم استقبال، خبر از تحولی بزرگ در افکار عمومی و اوضاع نابسامان وضعیت سیاسی افغانستان می داد. اینکه زمینه های سقوط نظام جمهوریت در افغانستان در رفتار رای دهندگان انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۹ چگونه نمود یافته بوده است؟ پرسشی است که در این پژوهش با یاری گرفتن از نظریات رفتار رای دهی اندیشمندانی همچون پیپا نوریس، رابرت دال و اینگلهارت به روش توصیفی تبیینی و با استفاده از منابع کتابخانه ای در پی پاسخ دادن به آن هستیم. یافته های این پژوهش نشان می دهد رفتار رای دهی مردم افغانستان زنگ خطر مهمی را برای حکومت مرکزی و به تبع آن حیات دموکراسی به صدا در آورده بود. عدم مشارکت حداکثری در انتخابات که یکی از مهم ترین نمادهای دموکراسی است، نشان دهنده بی اعتمادی مردم به نظام و روشنگر مقبولیت نداشتن آن در جامعه است. رفتار رای دهندگان افغانستانی در سال ۲۰۱۹ نشان داد که هیچ شخص و گروهی به آن توجه نکرده و کمتر از دو سال بعد نتیجه آن با سقوط جمهوریت و بازگشت طالبان نمایان شد. این رفتار رای دهندگان زمینه هایی داشته است که در این پژوهش آن ها را بررسی می کنیم.

کلیدواژه ها:

افغانستان ، انتخابات ، دموکراسی ، رفتار رای دهی ، سقوط ، مشارکت سیاسی