تحلیل و ارزیابی مدیریت مشارکتی عرصه های منابع طبیعی (جنگل و مرتع) در نواحی روستایی شهرستان دنا

امروزه به طور گسترده پذیرفته شده که روش‎های مشارکتی کارآمدترین روش‎های دستیابی به مدیریت پایدار منابع طبیعی است. هرچند مشارکت اجتماعات محلی در تصمیم‎گیری مدیریت منابع طبیعی به عنوان سازوکاری برای حفاظت از منابع طبیعی و بهبود معیشت روستاییان شناخته می شود، با این حال سطح مدیریت مشارکتی منابع طبیعی در بین اجتماعات محلی بسیار محدود است. بخشی قابل‎توجهی از عرصه های منابع طبیعی شهرستان دنا جزو مناطق حفاظت شده تعیین گردیده که مدیریت مطلوب این عرصه ها از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین هدف از این پژوهش تحلیل و ارزیابی مدیریت مشارکتی عرصه های منابع طبیعی در نواحی روستایی شهرستان دنا است. این پژوهش دارای ماهیت کاربردی و به لحاظ روش تحلیل، توصیفی – تحلیلی می باشد. جامعه آماری شامل تمام روستاهای شهرستان دنا بوده که تعداد ۳۰ روستا به روش احتمالی طبقه بندی شده با توجه به معیارهایی مانند تعداد خانوار، موقعیت طبیعی روستا و توزیع فضایی مناسب در سطح شهرستان انتخاب شده اند. حجم نمونه نیز براساس فرمول کوکران تعداد ۴۸۵ بهره بردار روستایی تعیین شد. داده های مورد نیاز به صورت کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده اند. در بخش میدانی از پرسش‎نامه استفاده گردید، روایی پرسش‎نامه با نظر ۳۷ نفر کارشناس و پایایی آن نیز با بررسی ضریب آلفای کرونباخ هریک از ابعاد مدیریت مشارکتی تایید شد. داده‎ها با استفاده از آزمون t تک نمونه‎ای، تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون دانکن و روش درون یابی کریجینگ مورد تحلیل قرار گرفته‎اند. نتایج پژوهش حاکی از آن است به طور کلی سطح مشارکت مردم در مدیریت عرصه های منابع طبیعی در وضعیت نامناسب قرار دارد. همچنین توزیع فضایی مدیریت مشارکتی عرصه های منابع طبیعی نشان دهنده وضعیت مناسب تر محدوده های جنوبی شهرستان دنا نسبت به محدوده های شمالی آن است.

کلیدواژه ها:

مدیریت مشارکتی ، منابع طبیعی ، جنگل و مرتع ، نواحی روستایی ، شهرستان دنا