بررسی جایگاه اجتماعی و اقتصادی زنان کارگر در مجله رستاخیز کارگران (۱۳۵۴-۱۳۵۵ش)

برنامه‎های توسعه دوره محمدرضاشاه پهلوی، رشد و گسترش مراکز تولیدی و کارخانه‎‎ها و به‎تبع آن فزونی کارگران ماهر و غیرماهر را به دنبال داشت. در این بین در اثر سیاست‎های مدرن‎سازی پهلوی دوم، زنان بیش از گذشته در فعالیت‎های اقتصادی شریک شدند. زنان کارگر به‎عنوان نیروی‎های کمکی در پیشبرد برنامه‎های اصلاحی به خدمت گرفته شدند. در مطبوعات این دوره، شرایط اجتماعی و اقتصادی زنان کارگر چندان منعکس نشد. تنها مجله‎ای که در فاصله سال‎های ۱۳۵۴-۱۳۵۵ ش به مسائل کارگری زنان پرداخت، رستاخیز کارگران بود که در مقالات و ستون‎های خبری مختلف به موضوعات مربوط به آن‎ها پرداخته‎است. از این رو این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش است که مسائل اجتماعی و اقتصادی زنان کارگر در این مجله چگونه بازتاب داده شده‎است؟ مدعای مطروحه این است که این مجله ضمن بازتاب گفتمان مدرن‎سازی دولت وقت به تغییر نگرش سنتی جامعه و زنان نسبت به مشاغل کارگری به خصوص مشاغلی که در گذشته مردانه قلمداد می‎شدند پرداخته‎است. یافته‎های پژوهش نشان می‎دهد که این مجله در کنار قبح‎زدایی از فعالیت اقتصادی زنان در کنار مردان، در زمینه آگاه‎سازی زنان نسبت به مسائل چون قانون کار، بهداشت محیط کار و سلامتی جسم آنان نیز تلاش‎هایی انجام می‎داده‎است و با ترسیم توانایی زنان، آنان را تشویق به مهارت آموزی در مراکز کارآموزی شبانه‎روزی می‎کرد. این مقاله با بهره گیری از شمارگان متعدد مجله حاضر از روش کتابخانه‎ای و تحلیل محتوا برای بررسی داده‎ها بهره برده‎است.

کلیدواژه ها:

مجله رستاخیز کارگران ، محمدرضا شاه پهلوی ، زنان کارگر ، جایگاه اجتماعی