پتانسیل سنجی منابع غیرخوراکی برای تولید بیودیزل در ایران

ایران کشوری با پتانسیل های بالا در دسترسی به انرژی های تجدیدپذیر همانند انرژی خورشیدی، آبی، بادی و انواع زیست توده است. بیودیزل یکی از سوخت های تجدیدپذیری است که همواره به عنوان جایگزینی مناسب و پایدار (غیرسمی، ایمن و تجزیه­پذیر) برای سوخت های فسیلی مطرح شده است. مرور تجربه کشور های مختلف در زمینه استفاده از منابع خوراکی برای تولید بیودیزل نشان می دهد که استفاده از منابع خوراکی موجب ایجاد معضلاتی از جمله کمبود منابع غذایی برای جوامع انسانی، کمبود خوراک دام ها و بر هم خوردن توازن در صنایع غذایی شده و می تواند منجر به افزایش چشم­گیر قیمت این منابع شود. بنابراین بسیاری از محققان و پژوهشگران استفاده از منابع غیرخوراکی را به منظور رفع معضلات ذکرشده، مطرح کرده اند. تاکنون منابع غیر خوراکی بسیار گسترده ای برای تولید بیودیزل شناسایی شده است. در این مقاله، منابع غیرخوراکی بیودیزل که در ایران تولید و یا پتانسیل تولید آن ها وجود دارد، معرفی شده و مورد بررسی قرار گرفته و یک مطالعه پتانسیل­سنجی برای آن ها ارایه شده است. در اینجا منابع غیرخوراکی بیودیزل در چهار دسته ضایعات کشاورزی، روغن های پسماند پخت وپز، ریزجلبک ها و دانه های غیرخوراکی دسته بندی می شوند و این منابع بر اساس پارامتر های مختلفی همچون درصد روغن موجود، میزان روغن در هر هکتار، راندمان تولید بیودیزل، ویسکوزیته، عدد صابونی شدن و طول دوره کشت مقایسه می گردد، که بر اساس نتایج به دست آمده، دانه های غیرخوراکی به خصوص دانه های نوروزک، کرچک و گلرنگ به عنوان منطقی ترین و پایدارترین منابع تولید بیودیزل در ایران، شناسایی شده اند. همچنین در کار حاضر به سیاست ها و مشوق هایی که نهاد های متولی می توانند جهت رونق صنعت بیودیزل اعمال نمایند، پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

Biodiesel ، Non-edible sources ، Oilseeds ، Renewable fuels ، Potential assessment ، بیودیزل ، منابع غیرخوراکی ، دانه روغنی ، سوخت تجدیدپذیر ، پتانسیل سنجی