پاسخ فتوسنتزی و بیوشیمیایی گیاهچه های کوشیا (Bassia scoparia L.) به تنش کادمیوم و میکروپلاستیک پلی وینیل کلراید

آلودگی خاک های زراعی به میکروپلاستیک و کادمیوم به عنوان یک مسئله مهم زیست محیطی، باعث کاهش رشد و نمو در گیاهان می شود. در این پژوهش عکس العمل های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهچه های کوشیا (Bassia scoparia L.) تحت تنش های مذکور بررسی شده است. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار، در دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در سال ۱۴۰۱ انجام شد. از میکروپلاستیک پلی وینیل کلراید (PVC) در سه سطح ۰، ۱/۰ و ۱ درصد وزنی خاک و کادمیوم ((CdCl۲ در دو سطح ۰ و ۱۰ میلی گرم بر کیلوگرم خاک استفاده گردید. نتایج نشان داد با افزایش کادمیوم خاک به ۱۰ میلی گرم در کیلوگرم و در حضور ۰، ۱/۰ و ۱ درصد میکروپلاستیک میزان کلروفیل کل کاهش یافت و موجب کاهش سرعت فتوسنتز خالص، تعرق و در نتیجه کاهش وزن خشک کل گیاهچه ها گردید. تنش میکروپلاستیک و کادمیوم سبب افزایش نشت یونی، محتوای مالون دی آلدئید و فعالیت پراکسید هیدروژن شد. همچنین تنش همزمان میکروپلاستیک و کادمیوم، سبب افزایش فنل کل گیاهان شد، به طوری که با افزایش غلظت کادمیوم از صفر به ۱۰ میلی گرم میزان فنل کل گیاه ۷۲/۴۰ درصد افزایش یافت. به طور کلی، آلودگی خاک به میکروپلاستیک پلی وینیل کلراید به ویژه در مقادیر بالا (۱ درصد) میزان دسترسی به فلز سنگین کادمیوم را افزایش داده و سبب افزایش شدت تنش در گیاهچه های کوشیا می شود.

کلیدواژه ها:

آلودگی خاک ، تعرق ، فنل کل ، کلروفیل ، ماده خشک