انگیزه های توجه به ایران باستان در شعر عصر مشروطه

همزمان با تحولات وسیع در همه شئون سیاسی – اجتماعی ایران در عصر مشروطه، ادب فارسی نیز از این تغییرات مصون نماند و براساس مقتضیات عصر جدید تحولاتی در حوزه صورت و معنا پذیرفت. در بعد معنا و اندیشه، شعر عصر مشروطه، عرصه نگرشها و گرایشهای متفاوت با ادوار گذشته است. از جمله درباره مفهوم وطن درونمایه­های گزارش شده حاکی از تحول مفهوم وطن و دگرگونی در مصادیق آن است. گرایش به ایران باستان با نگرشها و گرایشهای متفاوت، از جمله دگرگونیهای فکری شعر این دوره است که بسیاری از شاعران وطن دوست بدان روی آورده­اند. باستان­گرایی دارای مبانی و معانی متفاوتی است. گرایش به ادوار باستانی یا گذشته زبان و  گریز از هنجارهای کنونی آن، از معروفترین معانی آن است. باستان­گرایان در عین اشتراک در اصل گرایش به ایران باستان، در انگیزه­ها متفاوتند. به نظر می­رسد برجسته­ترین انگیزه­های توجه به ایران باستان در شعر عصر مشروطه عبارت است از: احیای هویت ملی، خوش­بینی افراطی به ایران باستان، التیام احساس حقارت در برابر بیگانه، اسلام­ستیزی، انتقاد از اوضاع و احوال عصر، تحریک غرور ملی و شکست ناپذیری.

کلیدواژه ها:

Key Words: Ancient inclination ، home ، constitution poem ، endoplasm. ، کلید واژه: ایران باستان ، باستان­گرایی ، وطن ، شعر مشروطه ، درونمایه