رنگ ها، عناصر ذاتی و کارکردهایشان در قصه های ایرانی

رنگ­ها علاوه بر مفهوم و معنای ظاهری خود، بیانگر احساسات، عواطف، اندیشه­ها و شخصیت آدمی­اند؛ به همین سبب رنگ در معنای عام و امروزی و کارکردهای آن در کنار عناصر ذاتی­اش، شناخت بهتری را از عواطف و اندیشه­های لایه­های فکری قصه­ها نشان می­دهد. نگارندگان این جستار بر آنند تا با کاربست شیوه توصیفی تحلیلی، مجموعه چهارجلدی قصه­های ایرانی، گردآورده انجوی شیرازی را بکاوند و رنگ­های به­کار رفته در این قصه­ها را با توجه به عناصر ذاتی و کارکردهایشان طبقه­بندی کنند. یافته­ها نشان می­دهند که رنگ­ها کارکردهای مختلفی در بافت روایی قصه­ها دارند. این کارکردها را می­توان به ترتیب به چند طبقه تقسیم کرد: بیان باورهای ارزشی و طبقاتی، رنگ­ها با کارکرد تعابیر و باورهای عامه، باورهای نمادین، رنگ­ها در خدمت بیان جزئیات، بیان آرزوهای مردم عامه و باورهای اساطیری. با توجه به این کارکردها، رنگ­ها از دو دسته خارج نیستند؛ رنگ­هایی نظیر سیاه، سفید، سبز، زرد و سبز برای مقاصدی چون تعابیر عامه، باورهای نمادین و ارزشی، رنگ در خدمت جزئیات توصیف می­آیند و گاهی همین­رنگ­ها یا رنگ­هایی دیگر، کارکردهایی اختصاصی به خود می­گیرند. صفات زرین و طلایی از رنگ زرد به طبقات مرفه جامعه اختصاص می­یابند و یا آرزوها و امیال طبقات فرودست در ترکیباتی با صفت رنگانگ توصیف می­شوند.

کلیدواژه ها:

Colors ، Inner color elements ، Color usage ، Iranian Tales ، رنگ ها ، عناصر ذاتی رنگ ، کارکردهای رنگ ، قصه های ایرانی