مفهوم تابو در فرهنگ عامه مردم سرکویر

فرهنگ شفاهی اقوام ایرانی دنیایی رمزآلود و دست­ناسوده است که بررسی محتوایی ظرایف آن می­تواند چشم­اندازهای تازه­ای به دنیای مردم­ شناسی و جامعه شناسی انسانی بگشاید. پژوهش پیش­رو می­کوشد با بیان و بهره گیری از عناصر فرهنگی و اعتقادات عامه مرسوم در میان مردمان منطقه سرکویر جنوب استان سمنان و در مجاورت دشت کویر، به تبیین و تحلیل جایگاه مفهوم تابو در میان مردم این دیار بپردازد. این جستار با بهره­گیری از شیوه مشاهده مستقیم و مبتنی بر مصاحبه، مشاهده و تحلیل داده­ها به معرفی و شناسایی بخشی از فرهنگ عامه اقوام ایرانی و تحلیل ریشه­های کهن افکار تابوآفرین پرداخته است. در این راستا، مضامین تابو در ادب شفاهی مردم منطقه مورد پژوهش در دو دسته کلی تحلیل شده است: پاره نخست در حوزه واژه­های تابو و مفردات زبانی و پاره دوم شامل تابوهای ممنوعیت آداب و سنن رفتاری و مادی است. در نوشتار حاضر، تابوهای رفتاری درپیوسته با ازدواج، مردگان و آداب سوگواری، تابوهای نام افراد، پیشه­ها و دیگر تابوهای اجتماعی بر بنیاد روایت راویان بومی و محلی تحلیل محتوایی شده است.

کلیدواژه ها:

Folklore ، Sarkavir ، content analysis ، popular beliefs ، taboo. ، فرهنگ عامه ، سرکویر ، تحلیل محتوا ، باورهای عامه ، تابو.