داستان های امثال در امثال مولد

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 85

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CGLMO-4-10_004

تاریخ نمایه سازی: 10 دی 1403

چکیده مقاله:

در مجمع­الامثال میدانی، ۱۰۰۰ ضرب المثل عربی به نام «المولدون» ذکر شده است که در تعریف آن ها گفته­اند: «امثالی که هویت عربی ندارند، در ادب عربی بی­سابقه­اند و از فرهنگ­های دیگر به زبان عربی سرایت کرده­اند»، میدانی درباره هویت این امثال نظری نداده است؛ ولی از آنجا که به اعتقاد صاحب نظران، فرهنگ ایرانی تاثیر گسترده­ای در تکوین ادب عربی داشته است، اثبات خاستگاه ایرانی این امثال گامی در نمایاندن چهره فرهنگی ایرانیان قبل از اسلام برمی دارد که در غبار حوادث تاریخی گم شده است. به همین سبب در چند پژوهش جداگانه تلاش شده است هویت ایرانی شماری از این امثال، از طریق بررسی مضامین و واژگان و ردیابی در آثار ایرانی مشخص شود. در این پژوهش از طریق تطبیق مضامین امثال مولد و داستان­های امثال ایرانی، تلاش کرده­ایم سرنخ­هایی از هویت ایرانی این امثال را نشان دهیم؛ زیرا در فرهنگ و ادب ایرانی داستان­هایی دیده می­شود که نتیجه آن ها عینا معادل ضرب­المثل مولد است، به گونه­ای که تردیدی درباره ریشه مشترک آن ها نیست. با آنکه میدانی مدعی است که همه داستان های مربوط به امثال را نقل کرده، هیچ­یک از داستان­های مورد استناد در این پژوهش را ذکر نکرده است و این نشان می­دهد که این داستان­ها در ادب عربی، در روزگار میدانی شهرت نداشته است. وجود این داستان­ها در فرهنگ و ادب فارسی قراینی است که آبشخور برخی از امثال عربی را در فرهنگ ایرانیان نشان می­دهد.

نویسندگان

وحید سبزیان پور

دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی

هدیه جهانی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم.. ...
  • الآبی، ابوسعد منصور بن الحسین (۱۹۹۰) نثر الدرر. به کوشش ...
  • آذرباد، مهرسپندان (۱۳۷۹). اندرزهای آذرباد مهرسپندان. به کوشش رهام اشه ...
  • ابن حمدون، محمدبن الحسن (۱۴۱۷ق). التذکره الحمدونیه. بیروت: دار صادر.. ...
  • ابن طقطقی، محمد بن علی (۱۸۶۰). الفخری فی آداب السلطانیه ...
  • ابن قتیبه الدینوری، ابومحمد (۱۴۱۸ق). عیون الاخبار. بیروت: دارالکتب العلمیه.. ...
  • ابن مسکویه، ابوعلی (۱۳۵۸ق). الحکمه الخالده. به کوشش عبدالرحمن بدوی. ...
  • ابن مقفع، عبدالله (بی تا). الادب الصغیر والادب الکبیر. بیروت: ...
  • ابن منظور (۱۴۰۸). لسان العرب. چ اول. بیروت: دارالاحیاء التراث ...
  • اردشیر بن بابک (۱۹۶۷) عهد اردشیر. به کوشش احسان عباس. ...
  • امیرخیزی، اسماعیل (۱۳۴۴). «توقیعات کسری انوشروان». نشریه تبریز. صص ۳۷۸-۳۹۰.. ...
  • امینی، امیرقلی (۱۳۵۱). داستان های امثال. اصفهان: چاپخانه اصفهان.. ...
  • انجوی شیرازی، ابوالقاسم (۱۳۵۹). تمثیل و مثل. تهران: امیرکبیر.. ...
  • بدوی، عبد الرحمن (بی تا).مقدمه بر الحکمه الخالده ابن مسکویه. ...
  • برقعی، سیدیحیی (۱۳۵۱). کاوشی در امثال و حکم فارسی. قم: ...
  • بهمنیاری، احمد (۱۳۶۹). داستان نامه بهمنیاری. چ سوم. به کوشش ...
  • (بی تا). داستان نامه بهمنیاری. چ دوم. به کوشش فریدون ...
  • پرتوی آملی، مهدی (۱۳۶۵). ریشه های امثال و حکم. تهران: ...
  • تاریخ الخلفا (۱۹۶۸). چ عکسی. مسکو.. ...
  • ثعالبی، ابومنصور اسماعیل (بی تا). الاعجاز و الایجاز. بغداد: مکتبه ...
  • جامی، عبدالرحمن (۱۳۹۲) بهارستان. به کوشش وحید سبزیان پور و ...
  • حافظ، شمس الدین محمد (۱۳۹۰). دیوان. تهران: پارمیس.. ...
  • خردنامه (۱۳۷۸). به کوشش منصور ثروت. تهران: امیرکبیر.. ...
  • الحداد، فیصل مفتاح (۱۹۹۸). الامثال المولده و اثرها فی الحیاه ...
  • حلبی، علی اصغر (۱۳۸۶). خواندنی های ادب فارسی. تهران: زوار.. ...
  • حیدری ابهری، غلامرضا (۱۳۹۰). نان و نمک. چ اول. تهران: ...
  • خردنامه (۱۳۷۸). به کوشش منصور ثروت. تهران: امیرکبیر.. ...
  • خوافی، مجد (۱۳۹۲). پژوهشی در منابع و مآخذ روضه خلد ...
  • دوفوشه کور، شارل هانری (۱۳۷۷ش). اخلاقیات، مفاهیم اخلاقی در ادبیات ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۶۱). امثال و حکم. تهران: امیرکبیر.. ...
  • ذوالفقاری، حسن (۱۳۸۸). فرهنگ بزرگ ضرب المثل های فارسی. تهران: ...
  • (۱۳۷۸). داستان های امثال. چ سوم. تهران: مازیار.. ...
  • (۱۳۸۴). «سیری در داستان های امثال». مجله مطالعات ایرانی. دانشگاه ...
  • راغب الاصفهانی، ابوالقاسم (۱۴۲۰). محاضرات الادباء و محاورات الشعراءوالبلغاء. به ...
  • زاکانی، عبید (۱۹۹۹). کلیات. به کوشش محمدجعفر محجوب. نیویورک: به ...
  • زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۶۲). یادداشت ها و اندیشه ها. تهران: ...
  • زلهایم، رودلف (۱۴۰۸). الامثال العربیهالقدیمه. ترجمه رمضان عبدالتواب. بیروت: موسسه ...
  • سبزیان پور، وحید (۱۳۸۹). «نقبی به روشنایی در جست وجوی ...
  • (۱۳۹۰). «مقایسه حکمت های بزرگمهر در شاهنامه و منابع عربی». ...
  • (۱۳۹۰). «نگاهی دوباره به بازشناسی منابع حکمت های عربی امثال ...
  • سعدی، مشرف الدین مصلح بن عبدالله (۱۳۸۷). کلیات سعدی. به ...
  • (۱۳۶۸). بوستان. تصحیح غلامحسین یوسفی. تهران: خوارزمی.. ...
  • شاهد، امیر (۱۳۷۹). ترجمه و تحشیه فرائد الادب در امثال ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین (بی تا). تفسیر المیزان. ترجمه سید محمدباقر ...
  • الطرطوشی، محمد بن الولید (۱۹۹۰). سراج الملوک. به کوشش جعفر ...
  • عباس، احسان (۱۹۹۳). ملامح الیونانیه فی الادب العربی. بیروت: الموسسه ...
  • عباسی، شهاب الدین (۱۳۸۹). بر لب دریای وجود: قصه های ...
  • عسکری، ابوهلال (۱۳۰۲). «فی التفضیل بین بلاغتی العرب و العجم». ...
  • عفیفی، رحیم (۱۳۸۳). اساطیر و فرهنگ ایران. تهران: توس.. ...
  • عنصرالمعالی، کیکاووس بن اسکندر (۱۳۶۶). قابوس نامه. به کوشش غلامحسین ...
  • عوفی، سدیدالدین محمد (۱۳۸۴). جوامع الحکایات و لوامع الروایات. به ...
  • قطامش، عبدالمجید (۱۹۸۸). الامثال العربیه دراسه تاریخیه تحلیلیه. دمشق: دارالفکر ...
  • القیروانی، ابواسحاق بن علی الحصری (۱۳۷۲). زهر الآداب و ثمر ...
  • ماوردی، ابوالحسن بن محمد (۱۹۸۵). ادب الدنیا والدین. بیروت: دار ...
  • محمدی ملایری، محمد (۱۳۸۰). تاریخ و فرهنگ ایران در دوران ...
  • مستوفی، حمدالله (۱۳۸۷). تاریخ گزیده. به کوشش عبدالحسین نوایی. چ ...
  • مسعودی، ابوالحسن (۱۴۰۴). مروج الذهب و معادن الجوهر. به کوشش ...
  • مولوی، جلال الدین (۱۳۷۸). مثنوی معنوی. به تصحیح قوام الدین ...
  • میدانی، ابوالفضل (۲۰۰۳). مجمع الامثال. ج ۱. به کوشش قصی ...
  • ناصرخسرو قبادیانی (۱۳۷۸). دیوان. به کوشش مهدی سلیمی. چ سوم. ...
  • النویری، شهاب الدین (۲۰۰۴). نهایه الارب فی فنون الادب. به ...
  • الوطواط، رشیدالدین (۱۳۶۵). مطلوب کل طالب. تصحیح محمود عابدی. قم: ...
  • وکیلیان، احمد (۱۳۸۷). تمثیل و مثل. چ چهارم. تهران: سروش.. ...
  • یوسفی، غلامحسین (۱۳۶۶). شرح و تعلیق بر قابوس نامه. امیر ...
  • قرآن کریم.. ...
  • الآبی، ابوسعد منصور بن الحسین (۱۹۹۰) نثر الدرر. به کوشش ...
  • آذرباد، مهرسپندان (۱۳۷۹). اندرزهای آذرباد مهرسپندان. به کوشش رهام اشه ...
  • ابن حمدون، محمدبن الحسن (۱۴۱۷ق). التذکره الحمدونیه. بیروت: دار صادر.. ...
  • ابن طقطقی، محمد بن علی (۱۸۶۰). الفخری فی آداب السلطانیه ...
  • ابن قتیبه الدینوری، ابومحمد (۱۴۱۸ق). عیون الاخبار. بیروت: دارالکتب العلمیه.. ...
  • ابن مسکویه، ابوعلی (۱۳۵۸ق). الحکمه الخالده. به کوشش عبدالرحمن بدوی. ...
  • ابن مقفع، عبدالله (بی تا). الادب الصغیر والادب الکبیر. بیروت: ...
  • ابن منظور (۱۴۰۸). لسان العرب. چ اول. بیروت: دارالاحیاء التراث ...
  • اردشیر بن بابک (۱۹۶۷) عهد اردشیر. به کوشش احسان عباس. ...
  • امیرخیزی، اسماعیل (۱۳۴۴). «توقیعات کسری انوشروان». نشریه تبریز. صص ۳۷۸-۳۹۰.. ...
  • امینی، امیرقلی (۱۳۵۱). داستان های امثال. اصفهان: چاپخانه اصفهان.. ...
  • انجوی شیرازی، ابوالقاسم (۱۳۵۹). تمثیل و مثل. تهران: امیرکبیر.. ...
  • بدوی، عبد الرحمن (بی تا).مقدمه بر الحکمه الخالده ابن مسکویه. ...
  • برقعی، سیدیحیی (۱۳۵۱). کاوشی در امثال و حکم فارسی. قم: ...
  • بهمنیاری، احمد (۱۳۶۹). داستان نامه بهمنیاری. چ سوم. به کوشش ...
  • (بی تا). داستان نامه بهمنیاری. چ دوم. به کوشش فریدون ...
  • پرتوی آملی، مهدی (۱۳۶۵). ریشه های امثال و حکم. تهران: ...
  • تاریخ الخلفا (۱۹۶۸). چ عکسی. مسکو.. ...
  • ثعالبی، ابومنصور اسماعیل (بی تا). الاعجاز و الایجاز. بغداد: مکتبه ...
  • جامی، عبدالرحمن (۱۳۹۲) بهارستان. به کوشش وحید سبزیان پور و ...
  • حافظ، شمس الدین محمد (۱۳۹۰). دیوان. تهران: پارمیس.. ...
  • خردنامه (۱۳۷۸). به کوشش منصور ثروت. تهران: امیرکبیر.. ...
  • الحداد، فیصل مفتاح (۱۹۹۸). الامثال المولده و اثرها فی الحیاه ...
  • حلبی، علی اصغر (۱۳۸۶). خواندنی های ادب فارسی. تهران: زوار.. ...
  • حیدری ابهری، غلامرضا (۱۳۹۰). نان و نمک. چ اول. تهران: ...
  • خردنامه (۱۳۷۸). به کوشش منصور ثروت. تهران: امیرکبیر.. ...
  • خوافی، مجد (۱۳۹۲). پژوهشی در منابع و مآخذ روضه خلد ...
  • دوفوشه کور، شارل هانری (۱۳۷۷ش). اخلاقیات، مفاهیم اخلاقی در ادبیات ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۶۱). امثال و حکم. تهران: امیرکبیر.. ...
  • ذوالفقاری، حسن (۱۳۸۸). فرهنگ بزرگ ضرب المثل های فارسی. تهران: ...
  • (۱۳۷۸). داستان های امثال. چ سوم. تهران: مازیار.. ...
  • (۱۳۸۴). «سیری در داستان های امثال». مجله مطالعات ایرانی. دانشگاه ...
  • راغب الاصفهانی، ابوالقاسم (۱۴۲۰). محاضرات الادباء و محاورات الشعراءوالبلغاء. به ...
  • زاکانی، عبید (۱۹۹۹). کلیات. به کوشش محمدجعفر محجوب. نیویورک: به ...
  • زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۶۲). یادداشت ها و اندیشه ها. تهران: ...
  • زلهایم، رودلف (۱۴۰۸). الامثال العربیهالقدیمه. ترجمه رمضان عبدالتواب. بیروت: موسسه ...
  • سبزیان پور، وحید (۱۳۸۹). «نقبی به روشنایی در جست وجوی ...
  • (۱۳۹۰). «مقایسه حکمت های بزرگمهر در شاهنامه و منابع عربی». ...
  • (۱۳۹۰). «نگاهی دوباره به بازشناسی منابع حکمت های عربی امثال ...
  • سعدی، مشرف الدین مصلح بن عبدالله (۱۳۸۷). کلیات سعدی. به ...
  • (۱۳۶۸). بوستان. تصحیح غلامحسین یوسفی. تهران: خوارزمی.. ...
  • شاهد، امیر (۱۳۷۹). ترجمه و تحشیه فرائد الادب در امثال ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین (بی تا). تفسیر المیزان. ترجمه سید محمدباقر ...
  • الطرطوشی، محمد بن الولید (۱۹۹۰). سراج الملوک. به کوشش جعفر ...
  • عباس، احسان (۱۹۹۳). ملامح الیونانیه فی الادب العربی. بیروت: الموسسه ...
  • عباسی، شهاب الدین (۱۳۸۹). بر لب دریای وجود: قصه های ...
  • عسکری، ابوهلال (۱۳۰۲). «فی التفضیل بین بلاغتی العرب و العجم». ...
  • عفیفی، رحیم (۱۳۸۳). اساطیر و فرهنگ ایران. تهران: توس.. ...
  • عنصرالمعالی، کیکاووس بن اسکندر (۱۳۶۶). قابوس نامه. به کوشش غلامحسین ...
  • عوفی، سدیدالدین محمد (۱۳۸۴). جوامع الحکایات و لوامع الروایات. به ...
  • قطامش، عبدالمجید (۱۹۸۸). الامثال العربیه دراسه تاریخیه تحلیلیه. دمشق: دارالفکر ...
  • القیروانی، ابواسحاق بن علی الحصری (۱۳۷۲). زهر الآداب و ثمر ...
  • ماوردی، ابوالحسن بن محمد (۱۹۸۵). ادب الدنیا والدین. بیروت: دار ...
  • محمدی ملایری، محمد (۱۳۸۰). تاریخ و فرهنگ ایران در دوران ...
  • مستوفی، حمدالله (۱۳۸۷). تاریخ گزیده. به کوشش عبدالحسین نوایی. چ ...
  • مسعودی، ابوالحسن (۱۴۰۴). مروج الذهب و معادن الجوهر. به کوشش ...
  • مولوی، جلال الدین (۱۳۷۸). مثنوی معنوی. به تصحیح قوام الدین ...
  • میدانی، ابوالفضل (۲۰۰۳). مجمع الامثال. ج ۱. به کوشش قصی ...
  • ناصرخسرو قبادیانی (۱۳۷۸). دیوان. به کوشش مهدی سلیمی. چ سوم. ...
  • النویری، شهاب الدین (۲۰۰۴). نهایه الارب فی فنون الادب. به ...
  • الوطواط، رشیدالدین (۱۳۶۵). مطلوب کل طالب. تصحیح محمود عابدی. قم: ...
  • وکیلیان، احمد (۱۳۸۷). تمثیل و مثل. چ چهارم. تهران: سروش.. ...
  • یوسفی، غلامحسین (۱۳۶۶). شرح و تعلیق بر قابوس نامه. امیر ...
  • نمایش کامل مراجع