مولفه های زبان عامه در منظومه های «زهره و منوچهر» و «ایرج و هوبره»

زبان یکی از اصلی ترین اجزای فرهنگ است که باعث برقراری ارتباط و تبادل اندیشه می شود. زبان عامه از عناصر معنوی فرهنگ عامه و جزء گنجینه های ادب فارسی است که در آثار ادیبان پارسی به کار گرفته شده است. این زبان بخش جدایی ناپذیر فرهنگ و ادبیات عامه است؛ فرهنگی که شامل باورها، افسانه ها، مثل ها، ترانه ها و... است. بهره گیری از زبان عامه در ادبیات دوره مشروطه نمود بیش تری داشته است. شعر این دوره بیشتر پسند خاطر عام یافته است تا خاص. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی آخرین منظومه های غنایی فارسی؛ «زهره و منوچهر» ایرج میرزا و «ایرج و هوبره» لاربن را از منظر واژگان، اصطلاحات، کنایات و ضرب المثل ها، که عناصر چهارگانه زبان عامه اند، مورد بررسی قرار داده است. یافته های تحقیق بیانگر آن است که با وجود تشابه وزن، قالب، درون مایه و زبان دو منظومه، کاربرد زبان عامه در ایرج و هوبره نسبت به زهره و منوچهر کمتر است؛ چرا که زمان ایرج میرزا اقتضا می کرد که با مردم به زبان خود آنان سخن بگویند و بنویسند و از به کارگیری لغات و اصطلاحات و مثل ها و تکیه کلام های آشنای مردم خودداری نکنند. از طرفی دیگر، زبان آثار جمال زاده، میرزاده عشقی، نسیم شمال و دهخدا که زبان دوره مشروطه به حساب می آمد بر زبان شعری ایرج میرزا بی تاثیر نبوده است، در حالی که زبان لاربن به زبان معیار بسیار نزدیک است.

کلیدواژه ها:

common language ، Zohreh & Manouchehr ، Iraj Mirza ، Iraj and Houbara ، Larbon ، زبان عامه ، زهره و منوچهر ، ایرج میرزا ، ایرج و هوبره ، لاربن