مطالعه مولفه های پایداری فرهنگی آینده شهرنشینی در شهرهای بزرگ ایران (با رویکرد آینده پژوهی و مورد مطالعه شهر تهران)

این نوشتار مبتنی است بر مطالعه موضوع مهمی که تلاش دارد برای آینده های محتمل در پایداری فرهنگی شهرهای بزرگ ایران و مخصوصا شهر تهران، به مولفه های این سیاست توجه نماید و در بررسی مولفه های آن ازپژوهش های کتابخانه ای و ادبیات پژوهشی منتشر شده بهره گیری نماید. در این خصوص به چهار وجه مهمموضوع توجه شده است: آینده پژوهی پایداری فرهنگی، سیاست گذاری در پایداری فرهنگی، مولفه هایپایداری فرهنگی و تامل در نگرش جامعه شناختی به مقوله شهرنشینی و مسائل فرهنگی آن، و لذا نوشتار توجهویژه ای به مبانی پژوهشی جامعه دارد و مسائل مطروحه را از این نگاه مد نظر قرار می دهد.آینده پژوهی مطالعاتی رشته ای جدید در مراکز علمی و آکادمیک است که به منظور شناخت وضعیت ممکنیا مطلوب یک جامعه خاص در آینده صورت می گیرد. و آن فرآیندی است که به پیش بینی چندین رویدادمختلف در آینده می پردازد، و این دانشی است فرا تمدنی و فرا ملتی که آینده های محتمل را کشف می کند،و تلاش دارد، ساخت آینده های مطلوب را سرلوحه اهداف خود قرار دهد. و اینکه آینده پژوهی در مقدماتسیاست گذاری فرهنگی است و می تواند در این حوزه نقش موثری ایفا نماید.مفهوم پایداری، تامین نیازهای امروز را بدون به مخاطره انداختن نیاز آیندگان، مورد توجه قرار می دهد. توسعهپایدار مشتمل بر چهار بعد زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. در این میان بعد فرهنگی درپایداری توسعه، بعدی متاخر و در عین حال مهم است. در این مقاله به فرهنگ پایداری به عنوان رکنی مهم ازرویکرد پایداری توجه شده است و ضمن بررسی اهمیت و ضرورت های توجه به این بعد، به تبیین شاخص هایبرنامه ریزی بر مبنای رویکرد پایداری فرهنگی می پردازد.نگارنده در این مقاله سعی دارد با استعانت از منابع متنوع موجود، تحقیقات انجام شده، نظرات صاحب نظران،پژوهش های محققین رشته، با بیانی ساده به مقوله مبانی و مفاهیم آینده پژوهی و آموزه های آن در حوزهسیاستگذاری فرهنگی، و در خصوص مسائل پایداری فرهنگی آینده شهر بزرگ تهران به عنوان پایتخت کشور،به عنوان مدخل یک کار فرهنگی، به پژوهش بپردازد. روش ما در این پژوهش در نوع تحقیق براساس هدف،کاربردی و از حیث روش، ترکیبی از روشهای جمع آوری داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی،درسطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی و سناریو نگاری است. داده هایی که از بهره گیری نظرات واندیشه های روندگان این راه تحقیق حاصل می گردد، همچنین بهره گیری از آثار و نوشته های نخبگان اندیشههای اجتماعی و نظرات اساتید و محققین تلاشگر در حوزه آینده پژوهی در دستور کار قرار دارد.

کلیدواژه ها:

شهرنشینی ، توسعه پایدار ، پایداری فرهنگی ، پایداری ، آینده شهر تهران