بررسی نقش الگوی هندسه مربع نه بخشی در تجلی معماری ایران و غرب با مقایسه تطبیقی دو سبک صفویه و معماری پالادیان (نمونه موردی کاخ هشت بهشت و ویلا روتوندا)

یکی از علوم مشتقه ریاضیات، علم هندسه می باشد، که شامل تصاویر و اشکال بصری نظیر؛ نقطه، خط، سطوح دو بعدی و احجام سه بعدیاست که با مقادیر ریاضی قابل اندازه گیری هستند. با توجه به اینکه بخش غالب معماری، تفکرات بصری می باشد، لذا هندسه به عنوان یک علمبصری، بخش مهمی از معماری می باشد. هندسه اقلیدسی که واقعیات منطبق گردیده است بیشتر تر از دو هزارسال است که در معماری به کارگرفته می شود. در تحلیل نحوه به کار گیری هندسه در طراحی معماری صفویه در ایران و معماری پالادیان در غرب به واسطه هم زمانی و شکوهمندی آنها، مشخص شد که در طراحی غالب پلان ها از یک الگوی هندسی به شکل مربع نه بخشی استفاده شده است.الگوی هندسی مربع نهبخشی به دو صورت برون گرا و درون گرا قابل تقسیم بندی می باشد، که نوع درون گرا غالبا در بناهای مذهبی و مسکونی در اقلیم گرم و خشکو نوع برون گرا در بناهای تشریفاتی و منازل شخصی ویلایی به کار رفته است. تجزیه و تحلیل دو بنای کاخ هشت بهشت ایران و ویلا روتوندایایتالیا که الگوی هندسی نه بخشی برون گرا طراحی شده اند، نشان داد که استفاده از این الگو، موجب پیدایش کیفیاتی هم چون؛ خوانایی،شفافیت، نظم، سلسله مراتب، تداوم دید و منظر، تلفیق با محیط پیرامون، کشش از درون به بیرون و بالعکس، ایجاد فضاهای باز، نیمه باز و بستهو خلق خلوتگاه با استمرار دید شده است، که پس از چند سال شکوه مندی و اعجاب خود را حفظ نموده اند. و این مبین ظرفیت بالای این الگومربع نه می باشد، که می تواند هماره مورد سرمشق معماران باشد.

کلیدواژه ها:

هندسه ، معماری ، الگوی هندسی مربع نه بخشی ، کاخ هشت بهشت ، ویلا روتوندا