مبانی حقوقی صدور حکم غیابی در نظام دادرسی مدنی ایران

اصولا طرفین دعوا حضور فعالی در دادگاه دارند و در جریان فرایند رسیدگی به دعوای مطرح شده قرار می گیرند. اما در برخی موارد امکان این وجود دارد که خوانده علی رغم اطلاع از دعوای مطرح شده در دادگاه بر علیه خود، نتواند یا نخواهد در روند رسیدگی در دادگاه حضور یابد که در این صورت حکمی که صادر می گردد حکم غیابی نام دارد. حکم غیابی اصطلاحی است در علم حقوق که عبارت است از حکمی که دادگاه در غیاب مدعی علیه صادر می کند، خواه به سود وی باشد خواه به ضرر اودر حقوق ایران از ابتدا صدور حکم غیابی تحت شرائطی مشروع دانسته شده است. در این رابطه حکم ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی بیانگر این مطلب است حکم دادگاه حضوری است مگر اینکه خوانده یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی وی در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشده باشد و به طور کتبی نیز دفاع نکرده باشد و یا اخطاریه، ابلاغ واقعی نشده باشد. با توجه به این ماده، اصل بر حضوری بودن رسیدگی و حکم صادره از دادگاه است. به هرصورت با توجه به اهمیت این موضوع در مقاله حاضر قصد داریم به مبانی حقوقی صدور حکم غیابی در نظام دادرسی مدنی ایران بپردازیم. روش تحقیق از نوع تحلیلی-توصیفی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات و همچنین داده ها، فیش برداری و بهره از کتب و مقالات مرتبط است.

کلیدواژه ها:

واخواهی ، حکم غیابی ، احکام دادگاه ها ، حکم حضوری ، دادگاه بدوی ، اصول دادرسی