واکاوی ترجمه ﴿قسوره﴾ در آیه ﴿فرت من قسوره﴾، در ترجمه های فارسی و لاتین بر اساس مطالعه تاریخی و تبارشناسی

واژه­ ﴿قسوره﴾ در آیه­ ﴿فرت من قسوره﴾، از واژگانی است که مترجمان، مخصوصا مترجمان فارسی زبان معنای واحدی از آن ارائه نداده­اند. بر خلاف ترجمه­های فارسی، مترجمان لاتین تقریبا واژه را به صورت یکسانی ترجمه کرده­اند، اما غالبا با علامت سوال و گاهی تعجب که حکایت از تردید مترجم در معنای واژه دارد همراه است. علاوه بر مترجمان، مفسران نیز در معنای این واژه دیدگاه­های مختلفی بیان کرده­اند، به طوری که در تفاسیر، بالغ بر هفت معنا برای این واژه ذکر شده است. روایات فراوانی نیز در منابع تفسیری فریقین ناظر بر معنای قسوره آمده­است. از این رو مفسران بر اساس روایات، هر یک تفسیری جدا از دیگری برای خود انتخاب کرده­اند. این پژوهش با رویکرد تاریخی و زبان­شناسی و با روش توصیفی - تحلیلی و با هدف دستیابی به علل و منشا اختلاف معانی این واژه در فرایند زمان و ارائه­ معنایی نزدیک به صواب صورت پذیرفته است. بررسی منابع لغت و سیر تاریخی تفاسیر و تحلیل روایات حامل معانی این واژه نشان می­دهد که هم واژه­پژوهان و هم مفسران در معنای واژه، نظر قطعی نداشته و در طول زمان برخی معانی بر معانی دیگر غلبه یافته و رفته رفته تثبیت گردیده و بعدها در ترجمه ها متبلور گردیده­است. بررسی تبارشناسی واژه در زبان­های سامی و شاخه­ سریانی، نشان می­دهد این واژه در این زبان به معنای الاغ بی رمق است که می­توان از این معنا در معناشناسی «قسوره» در آیه­ مورد بحث استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

Qaswara ، Qusara ، literary analysis ، genealogy ، Syriac language ، translation ، قسوره ، قوسرا ، تحلیل ادبی ، تبار شناسی ، زبان سریانی ، ترجمه