نقد و بررسی معادل ترکیبی «حلال طیب» در ۵۴ ترجمه فارسی قرآن کریم

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 77

فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QHTS-3-6_007

تاریخ نمایه سازی: 5 دی 1403

چکیده مقاله:

کلمات «حلالا طیبا» و «طیبات» در قرآن مجموعا، بیش از بیست بار (صراحتا و یا به عنوان مصداق بارز) درباره غذا به کار رفته است. معانی متفاوتی از این ترکیب در ترجمه­ها ارائه شده است. باید دید که معنای دقیق ترکیب «حلال طیب» چیست؟ نویسنده با پیشنهاد معنای «گوارا» و «خوش» برای «طیب»، ادله و شواهدی را در جهت اثبات و تقویت این معنا اقامه نموده است. در همین راستا بیش از پنجاه ترجمه­ فارسی قرآن کریم مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. معنای «پاکیزه» یا «حلال»، معنای دقیقی نبوده و جزو معانی مجازی شمرده شده و بیشتر از این که تحلیل مفهومی «طیب» باشد، به مصداق آن توجه دارد. اکثر مترجمان «طیب» را در معنای دقیق خود ترجمه ننموده­اند. البته در این بین مترجمانی وجود دارند که در مواردی «طیب» را «گوارا و لذیذ» معنا کرده­اند که متاسفانه آن­ها نیز در تمامی آیات این مطلب را مراعات نکرده و از خود وحدت رویه نشان نداده­اند. البته برخی از مترجمان در تمامی موارد، «طیب» را به معنای پاکیزه دانسته که هرچند از نظر تحقیق حاضر، ترجمه دقیقی ارائه نکرده­اند، اما کارشان به خاطر رعایت وحدت رویه ستودنی است. از دیگر نتایجی که از مقاله حاضر بدست می­آید نقش وصفی «طیب» برای «حلال» در ترکیب «حلالا طیبا» است. اکثر مترجمان به نقش وصفی «طیب» دقت نکرده و آن را با حرف عطف واو به صورت «حلال و طیب» ترجمه کرده­اند.

کلیدواژه ها:

Persian translations of Quran ، "Halal Tayyib" ، "Govara" ، "Pakizeh" ، adjective ، conjunction ، ترجمه های فارسی قرآن حلال طیب گوارا پاکیزه وصف حرف عطف واو

نویسندگان

اکبر ساجدی

عضو هیات علمی / گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی تبریز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • *قرآن کریم۱- ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه، تحقیق: هارون ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار صادر، ...
  • بیضاوی، عبدالله بن عمر، انوار التنزیل و اسرار التاویل، تحقیق: ...
  • حسینی زبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، تحقیق: ...
  • درویش محیی الدین، اعراب القرآن و بیانه، سوریه، دارالارشاد، (۱۴۱۵ق) ...
  • دعاس حمیدان قاسم، اعراب القرآن الکریم، دمشق: دارالمنیر و دارالفارابی، ...
  • زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ط۳، بیروت، دار ...
  • سید علیخان کبیر، شرح صحیفه سید الساجدین، تحقیق: محسن حسینی ...
  • شوکانی، محمد بن علی، فتح القدیر، ط۱، دمشق، بیروت، دار ...
  • طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ط۵، قم، ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ط۳، ...
  • طنطاوی، سید محمد، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، بی مک، بی ...
  • طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، محقق: احمد ...
  • عکبری، عبدالله بن حسین، التبیان فی اعراب القرآن، عمان و ...
  • فاضل مقداد، جمال الدین، کنز العرفان فی فقه القرآن، تحقیق: ...
  • فخر رازی، محمدبن عمر، مفاتیح الغیب، ط۳، بیروت، دار احیاء ...
  • فیومی، احمدبن محمد، المصباح المنیر، ط۲، قم، موسسه دار الهجره، ...
  • قطب الدین راوندی، سعید بن هبه الله، فقه القرآن فی ...
  • قمی مشهدی، محمدبن محمدرضا، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، ...
  • مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه ...
  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان ...
  • ارفع، سیدکاظم، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، موسسه تحقیقاتی و انتشاراتی ...
  • اسفراینی، ابوالمظفر شاهفور بن طاهر، تاج التراجم فی تفسیر القرآن ...
  • اشرفی تبریزی، محمود، ترجمه قرآن، ط۱۴، تهران، انتشارات جاویدان، (۱۳۸۰ش) ...
  • انصاری، خوشابر مسعود، ترجمه قرآن، ویراستار: بهاءالدین خرمشاهی، ط۱، تهران، ...
  • انصاریان، حسین، ترجمه قرآن، ط۱، قم، انتشارات اسوه، (۱۳۸۳ش) ...
  • آیتی، عبد المحمد، ترجمه قرآن، ط۴، تهران، انتشارات سروش، (۱۳۷۴ش) ...
  • بانوی اصفهانی، سیده نصرت امین، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، ...
  • برزی، اصغر، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، بنیاد قرآن، (۱۳۸۲ش) ...
  • بروجردی، سید محمد ابراهیم، ترجمه قرآن، ط۶، تهران، انتشارات صدر، ...
  • بلاغی، سید عبد الحجت، حجه التفاسیر و بلاغ الاکسیر، قم، ...
  • پاینده، ابوالقاسم، ترجمه قرآن، بی نا، بی مک و (بی ...
  • پورجوادی، کاظم، ترجمه قرآن، ویراستار: بهاء الدین خرمشاهی، ط۱، تهران، ...
  • تشکری آرانی، شهاب، ترجمه قرآن، بی مک، بی نا، (بی ...
  • ثقفی تهرانی، محمد، تفسیر روان جاوید، ط۳، تهران، انتشارات برهان، ...
  • جعفری، یعقوب، کوثر، بی جا، بی نا، (بی تا) ...
  • حجتی، سید مهدی، گلی از بوستان خدا،ط۶، قم، انتشارات بخشایش، ...
  • حلبی، علی اصغر، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، انتشارات اساطیر، (۱۳۸۰ش) ...
  • خانی، رضا و ریاضی، حشمت الله، ترجمه بیان السعاده فی ...
  • خواجوی محمد، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، انتشارات مولی، (۱۴۱۰ق) ...
  • دهلوی، شاه ولی الله، ترجمه قرآن، تحقیق: عبد الغفور عبد ...
  • رستمیان، مرضیه، بررسی واژه طیب با توجه به مراحل معناشناختی ...
  • رضایی اصفهانی، محمدعلی و همکاران، ترجمه قرآن، ط۱، قم، موسسه ...
  • رهنما زین العابدین، ترجمه و تفسیر رهنما، تهران، انتشارات کیهان، ...
  • سراج، رضا، ترجمه قرآن، تهران، شرکت سهامی انتشار، (بی تا) ...
  • شریف لاهیجی، محمدبن علی، تفسیر شریف لاهیجی، تحقیق: میر جلال ...
  • شعرانی، ابوالحسن، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، انتشارات اسلامیه، (۱۳۷۴ش) ...
  • صادق نوبری، عبد المجید، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، انتشارات اقبال، ...
  • صفارزاده، طاهره، ترجمه قرآن، ط۲، تهران، موسسه فرهنگی جهان رایانه ...
  • صفی علیشاه، حسن بن محمد باقر، تفسیر صفی، ط۱، تهران، ...
  • طاهری قزوینی، علی اکبر، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، انتشارات قلم، ...
  • عاملی، ابراهیم، تفسیر عاملی، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران، انتشارات ...
  • فارسی، جلال الدین، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، انجام کتاب، (۱۳۶۹ش) ...
  • فولادوند، محمد مهدی، ترجمه قرآن، تحقیق: هیئت علمی دار القرآن ...
  • فیض الاسلام، سیدعلی نقی، ترجمه و تفسیر قرآن عظیم، ط۱، ...
  • قرائتی، محسن، تفسیر نور، ط۱۱، تهران، مرکز فرهنگی درس هایی ...
  • قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ط۳، تهران، بنیاد ...
  • قرن دهم هجری، مترجم: نامشخص، ترجمه قرآن، تحقیق: دکترعلی رواقی، ...
  • کاویانپور، احمد، ترجمه قرآن، ط۳، تهران، انتشارات اقبال، (۱۳۷۸ش) ...
  • گرمارودی، علی، ترجمه قرآن، ط۲، تهران، انتشارات قدیانی، (۱۳۸۴ش) ...
  • گروه مترجمان، ترجمه تفسیر جوامع الجامع، مقدمه: آیه الله واعظ ...
  • گروه مترجمان، ترجمه تفسیر طبری، تحقیق: حبیب یغمایی، ط۲، تهران، ...
  • مجتبوی، سیدجلال الدین، ترجمه قرآن، ویراستار: حسین استادولی، ط۱، تهران، ...
  • مجد، امید، ترجمه قرآن، ط۱۶، تهران، انتشارات امید مجد، (۱۳۸۲ش) ...
  • مشکینی، علی، ترجمه قرآن، ط۲، الهادی، قم، (۱۳۸۱ش) ...
  • مصباح زاده، عباس، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، سازمان انتشارات بدرقه ...
  • مصطفوی، حسن، تفسیر روشن، ط۱، تهران، مرکز نشر کتاب، (۱۳۸۰ش) ...
  • معزی، محمد کاظم، ترجمه قرآن، ط۱، قم، انتشارات اسوه، (۱۳۷۲ش) ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ط۲، قم، دار القرآن الکریم، ...
  • موسوی همدانی، سید محمد باقر، ط۵، ترجمه تفسیر المیزان، قم، ...
  • میبدی، رشید الدین، کشف الاسرار و عده الابرار، تهران، تحقیق: ...
  • میرزاخسروانی، علی رضا، تفسیر خسروی، تحقیق: محمد باقر بهبودی، ط۱، ...
  • نجفی خمینی، محمدجواد، تفسیر آسان، ط۱، تهران، انتشارات اسلامیه، (۱۳۹۸ق) ...
  • نسفی، ابوحفص محمد، ترجمه تفسیری مسجع، تحقیق: دکتر عزیزالله جوینی، ...
  • الهی قمشه ای، مهدی، ترجمه قرآن، ط۲، قم، انتشارات فاطمه ...
  • یاسری، محمود، ترجمه قرآن، تحقیق: آیه الله مهدی حائری تهرانی، ...
  • رزاقی، علی، «امنیت غذایی از دیدگاه قرآن کریم»، فصلنامه اخلاق ...
  • عالی پور، فتح اله و مهدوی، فرنگیس، «حلال و طیب ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار صادر، ...
  • بیضاوی، عبدالله بن عمر، انوار التنزیل و اسرار التاویل، تحقیق: ...
  • حسینی زبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، تحقیق: ...
  • درویش محیی الدین، اعراب القرآن و بیانه، سوریه، دارالارشاد، (۱۴۱۵ق) ...
  • دعاس حمیدان قاسم، اعراب القرآن الکریم، دمشق: دارالمنیر و دارالفارابی، ...
  • زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ط۳، بیروت، دار ...
  • سید علیخان کبیر، شرح صحیفه سید الساجدین، تحقیق: محسن حسینی ...
  • شوکانی، محمد بن علی، فتح القدیر، ط۱، دمشق، بیروت، دار ...
  • طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ط۵، قم، ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ط۳، ...
  • طنطاوی، سید محمد، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، بی مک، بی ...
  • طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، محقق: احمد ...
  • عکبری، عبدالله بن حسین، التبیان فی اعراب القرآن، عمان و ...
  • فاضل مقداد، جمال الدین، کنز العرفان فی فقه القرآن، تحقیق: ...
  • فخر رازی، محمدبن عمر، مفاتیح الغیب، ط۳، بیروت، دار احیاء ...
  • فیومی، احمدبن محمد، المصباح المنیر، ط۲، قم، موسسه دار الهجره، ...
  • قطب الدین راوندی، سعید بن هبه الله، فقه القرآن فی ...
  • قمی مشهدی، محمدبن محمدرضا، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، ...
  • مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه ...
  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان ...
  • ارفع، سیدکاظم، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، موسسه تحقیقاتی و انتشاراتی ...
  • اسفراینی، ابوالمظفر شاهفور بن طاهر، تاج التراجم فی تفسیر القرآن ...
  • اشرفی تبریزی، محمود، ترجمه قرآن، ط۱۴، تهران، انتشارات جاویدان، (۱۳۸۰ش) ...
  • انصاری، خوشابر مسعود، ترجمه قرآن، ویراستار: بهاءالدین خرمشاهی، ط۱، تهران، ...
  • انصاریان، حسین، ترجمه قرآن، ط۱، قم، انتشارات اسوه، (۱۳۸۳ش) ...
  • آیتی، عبد المحمد، ترجمه قرآن، ط۴، تهران، انتشارات سروش، (۱۳۷۴ش) ...
  • بانوی اصفهانی، سیده نصرت امین، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، ...
  • برزی، اصغر، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، بنیاد قرآن، (۱۳۸۲ش) ...
  • بروجردی، سید محمد ابراهیم، ترجمه قرآن، ط۶، تهران، انتشارات صدر، ...
  • بلاغی، سید عبد الحجت، حجه التفاسیر و بلاغ الاکسیر، قم، ...
  • پاینده، ابوالقاسم، ترجمه قرآن، بی نا، بی مک و (بی ...
  • پورجوادی، کاظم، ترجمه قرآن، ویراستار: بهاء الدین خرمشاهی، ط۱، تهران، ...
  • تشکری آرانی، شهاب، ترجمه قرآن، بی مک، بی نا، (بی ...
  • ثقفی تهرانی، محمد، تفسیر روان جاوید، ط۳، تهران، انتشارات برهان، ...
  • جعفری، یعقوب، کوثر، بی جا، بی نا، (بی تا) ...
  • حجتی، سید مهدی، گلی از بوستان خدا،ط۶، قم، انتشارات بخشایش، ...
  • حلبی، علی اصغر، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، انتشارات اساطیر، (۱۳۸۰ش) ...
  • خانی، رضا و ریاضی، حشمت الله، ترجمه بیان السعاده فی ...
  • خواجوی محمد، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، انتشارات مولی، (۱۴۱۰ق) ...
  • دهلوی، شاه ولی الله، ترجمه قرآن، تحقیق: عبد الغفور عبد ...
  • رستمیان، مرضیه، بررسی واژه طیب با توجه به مراحل معناشناختی ...
  • رضایی اصفهانی، محمدعلی و همکاران، ترجمه قرآن، ط۱، قم، موسسه ...
  • رهنما زین العابدین، ترجمه و تفسیر رهنما، تهران، انتشارات کیهان، ...
  • سراج، رضا، ترجمه قرآن، تهران، شرکت سهامی انتشار، (بی تا) ...
  • شریف لاهیجی، محمدبن علی، تفسیر شریف لاهیجی، تحقیق: میر جلال ...
  • شعرانی، ابوالحسن، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، انتشارات اسلامیه، (۱۳۷۴ش) ...
  • صادق نوبری، عبد المجید، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، انتشارات اقبال، ...
  • صفارزاده، طاهره، ترجمه قرآن، ط۲، تهران، موسسه فرهنگی جهان رایانه ...
  • صفی علیشاه، حسن بن محمد باقر، تفسیر صفی، ط۱، تهران، ...
  • طاهری قزوینی، علی اکبر، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، انتشارات قلم، ...
  • عاملی، ابراهیم، تفسیر عاملی، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران، انتشارات ...
  • فارسی، جلال الدین، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، انجام کتاب، (۱۳۶۹ش) ...
  • فولادوند، محمد مهدی، ترجمه قرآن، تحقیق: هیئت علمی دار القرآن ...
  • فیض الاسلام، سیدعلی نقی، ترجمه و تفسیر قرآن عظیم، ط۱، ...
  • قرائتی، محسن، تفسیر نور، ط۱۱، تهران، مرکز فرهنگی درس هایی ...
  • قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ط۳، تهران، بنیاد ...
  • قرن دهم هجری، مترجم: نامشخص، ترجمه قرآن، تحقیق: دکترعلی رواقی، ...
  • کاویانپور، احمد، ترجمه قرآن، ط۳، تهران، انتشارات اقبال، (۱۳۷۸ش) ...
  • گرمارودی، علی، ترجمه قرآن، ط۲، تهران، انتشارات قدیانی، (۱۳۸۴ش) ...
  • گروه مترجمان، ترجمه تفسیر جوامع الجامع، مقدمه: آیه الله واعظ ...
  • گروه مترجمان، ترجمه تفسیر طبری، تحقیق: حبیب یغمایی، ط۲، تهران، ...
  • مجتبوی، سیدجلال الدین، ترجمه قرآن، ویراستار: حسین استادولی، ط۱، تهران، ...
  • مجد، امید، ترجمه قرآن، ط۱۶، تهران، انتشارات امید مجد، (۱۳۸۲ش) ...
  • مشکینی، علی، ترجمه قرآن، ط۲، الهادی، قم، (۱۳۸۱ش) ...
  • مصباح زاده، عباس، ترجمه قرآن، ط۱، تهران، سازمان انتشارات بدرقه ...
  • مصطفوی، حسن، تفسیر روشن، ط۱، تهران، مرکز نشر کتاب، (۱۳۸۰ش) ...
  • معزی، محمد کاظم، ترجمه قرآن، ط۱، قم، انتشارات اسوه، (۱۳۷۲ش) ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ط۲، قم، دار القرآن الکریم، ...
  • موسوی همدانی، سید محمد باقر، ط۵، ترجمه تفسیر المیزان، قم، ...
  • میبدی، رشید الدین، کشف الاسرار و عده الابرار، تهران، تحقیق: ...
  • میرزاخسروانی، علی رضا، تفسیر خسروی، تحقیق: محمد باقر بهبودی، ط۱، ...
  • نجفی خمینی، محمدجواد، تفسیر آسان، ط۱، تهران، انتشارات اسلامیه، (۱۳۹۸ق) ...
  • نسفی، ابوحفص محمد، ترجمه تفسیری مسجع، تحقیق: دکتر عزیزالله جوینی، ...
  • الهی قمشه ای، مهدی، ترجمه قرآن، ط۲، قم، انتشارات فاطمه ...
  • یاسری، محمود، ترجمه قرآن، تحقیق: آیه الله مهدی حائری تهرانی، ...
  • رزاقی، علی، «امنیت غذایی از دیدگاه قرآن کریم»، فصلنامه اخلاق ...
  • عالی پور، فتح اله و مهدوی، فرنگیس، «حلال و طیب ...
  • نمایش کامل مراجع