ارتباط روزه داری با اضطراب، یک مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز

سابقه و هدف: اختلالات افسردگی و اضطراب به صورت فزاینده در سراسر جهان در حال افزایش است که بیانگر نگرانی عمده بهداشت عمومی است. ارتباط روزه داری با سلامت فیزیکی، اجتماعی، روانی و ذهنی در افراد سالم و نیز افراد مبتلا به بیماری هایی مختلف در برخی مطالعات متعدد گزارش شده است، مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط روزه داری با اضطراب با رویکرد مرور سیستماتیک  طراحی شده است. مواد و روش ها: در مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز حاضر، تمامی مقالات کوهورت، مورد- شاهد و مقطعی که درخصوص ارتباط انواع متفاوت روزه داری با اضطراب بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. پیامد مورد انتظار در مطالعه مرور سیستماتیک حاضر، سطح اضطراب بود. پایگاه های اطلاعاتی بین المللی Google scholar، Medline، Scopus، Web of Science و SinceDirect (تا پایان سال ۲۰۲۱) با کلید واژه های اضطراب و روزه داری و معادل انگلیسی آن به دو زبان فارسی و انگلیسی مورد جستجو قرار گرفتند. داده های استخراج شده از مطالعات، در یک چک لیست شامل نام محقق، نوع مطالعه، سال اجرا، ابزار مورد استفاده، نوع روزه، میانگین و انحراف معیار اضطراب قبل از روزه داری و بعد از روزه داری وارد شد. آنالیز داده ها با نرم افزار stata Ver.۱۱ انجام شد. جهت برآورد تفاوت میانگین استاندارد شده، تعداد نمونه، میانگین و انحراف معیار نمره اضطراب از مطالعات اولیه استخراج شده است. با استفاده از دستور متان، مدل اثر تصادفی و آماره کوهن، تفاوت میانگین استاندارد شده نمره اضطراب با فاصله اطمینان ۹۵ درصد براورد گردید. هتروژنیتی بین نتایج مطالعات اولیه با شاخص Q و I-square و سوگیری انتشار با آزمون Begg و Egger ارزیابی گردید. از چک لیست NOS برای ارزیابی کیفیت مطالعات استفاده شده است. یافته ها: در مطالعه حاضر، در مجموع ۱۴۰۸ مقاله مورد بازیابی قرار گرفت که در نهایت ۱۳ مقاله مرتبط با موضوع بود. از میان آن ها، ۴ مقاله به دلیل عدم بیان میانگین از آنالیز خارج شدند. در نهایت ۹ مقاله وارد فرایند مرورسیستماتیک(۹مطالعه) و متاانالیز(۸ مطالعه) شدند. نتایج ۸ مطالعه وارد شده به متاآنالیز با استفاده از مدل اثر تصادفی، تفاوت میانگین استاندارد شده نمره اضطراب بین قبل و بعد از روزه داری با فاصله اطمینان ۹۵ درصد برابر (۰/۲۱- ، ۱/۴۱-)۰/۶۷- براورد شده است. هم چنین نتایج متاآنالیز بر حسب نوع روزه داری و نوع پرسشنامه مورد استفاده در بین مطالعات اولیه نشان داد که براورد کلی تفاوت میانگین استاندارد شده نمره اضطراب بین قبل و بعد از روزه داری به تفکیک ابزار گرداوری اطلاعات و نوع روزه داری معنی دار نبوده است. براساس شاخص های هتروزنیتی (۰/۰۰۱P< ،۱۱۴/۸۸Q= ،۹۳/۹ درصدI-square:)، میزان ناهمگونی بین نتایج مطالعات اولیه بالا بوده است. نتایج ارزیابی سوگیری انتشار با آزمون (۰/۳۲۲P=) Begg و (۰/۷۳۵P=) Egger نشان می دهد که سوگیری انتشار معنی دار نیست. استنتاج: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که متوسط نمره اضطراب پس از روزه داری ۶۷/۰- واحد (۶۷ درصد) در مقایسه با قبل روزه داری کاهش یافته است. هم چنین به طور کلی هر ۹ مطالعه، تاثیر روزه داری را روی کاهش نمره اضطراب گزارش نمودند که میزان کاهش در ۶ مطالعه (۷/۶۶ درصد) از نظر آماری قابل ملاحظه بوده است. نتایج این مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز نشان داد که روزه داری به طور قابل ملاحظه ای کاهش نمره اضطراب را به همراه دارد.

کلیدواژه ها:

anxiety ، fasting ، systematic review ، meta-analysis ، اضطراب ، روزه داری ، مرور سیستماتیک ، متاآنالیز