بررسی مسوولیت کیفری اطفال در ایران باتوجه به اسناد بین المللی

یکی از شاخص های مسوولیت پذیری افراد در حقوق کیفری، ملاک سن است. هدف این پژوهش بررسی مسوولیت کیفری اطفال در ایران براساس اسناد بین المللی است که از نوع تحقیقات نظری و با استفاده از روش های توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای برای توصیف تطبیقی موضوع و موضوعات مرتبط است. در نظام عدالت کیفری ایران تغییرات قانونی زیادی در زمینه تعیین سن مسوولیت کیفری ایجاد شده و استانداردهای مختلف جرایم اطفال و نوجوانان و نظام های پاسخگویی متفاوتی اتخاذ شده است که کم و بیش در اسناد و مقررات بین المللی رعایت می شود. قانون گذار ایران شاخص مسوولیت کیفری را بر معیار دیگری که همان سن بلوغ جنسی است، قرار داده است، اما در مواد قانونی کاستی ها و خلاهایی وجود دارد که به موجب آن قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ با مسائلی در ارتباط با مسوولیت کیفری اطفال مواجه بوده است. از این میان آیا بین بلوغ و سن مسوولیت کیفری ارتباط منطقی وجود دارد؟ چرا قانون گذار ارتکاب جرمی را که مستلزم مجازات یا جبران خسارت است، نسبتا مسوول کیفری می داند و طبق ماده ۱۴۶ قانون مجازات اسلامی، خردسالان مسوولیتی ندارند؟ در این مقاله با پاسخ به این پرسش ها، نقد قواعد بلوغ مسوولیت کیفری اطفال و تبیین کاستی ها و مشکلات آنان، ضمن بررسی اسناد بین المللی مربوط، راهکارهای مربوط به رفع یا کاهش مسوولیت کیفری اطفال را پیشنهاد می کنند.

کلیدواژه ها:

سن ، مسوولیت کیفری ، اطفال ، قانون ، ایران ، اسناد بین المللی