تاثیرپذیری آیت الله محمدکاظم هزارجریبی از روش حدیث نگاری علامه محمدباقر مجلسی

یکی از اندیشوران نام آور و صاحب فکروقلم در ادوار مختلف تفکر شیعی که آثار و تالیفات مختلف به ویژه در حوزه دانش های حدیثی و روایی دارد، مرحوم علامه محمدباقر مجلسی! است که بجد می توان گفت همه بزرگان اندیشه و فکر در علوم دینی به حد فراوانی خود را نیازمند مراجعه به آثار ایشان می دانند. موسوعه حدیثی فاخر و جامع ایشان موسوم به «بحارالانوار» به عنوان جامع ترین دایره المعارف کلام معصومین( و نیز شرح محققانه بر کتاب «کافی» شریف با نام «مرآه العقول» که حاوی نکات رجالی، حدیثی، ادبی، کلامی، اجتهادی، و حتی بعضا فلسفی و عرفانی است و مجموعه ای از کتاب های ریز و درشت در موضوعات مختلف حدیث و تاریخی و اعتقادی و اخلاقی و غیره، گویای تبحر ایشان در علوم مختلف و جامعیت منحصربه فرد آن مرحوم است. مجلسی بر بسیاری از دانشمندان متاخر از خود (اعم از شاگردان و غیرشاگردان)، تاثیرگذار بوده است. یکی از آن دانشمندان، محمدکاظم هزارجریبی است.  محمدکاظم هزارجریبی متوفای ۱۲۳۶ قمری از دانشمندان شیعی و کثیرالآثاری است که زندگانی ایشان مصادف با دو سلسله پادشاهی زندیان (۱۱۶۳_۱۲۰۹ق) و قاجاریان (۱۲۰۹_۱۳۴۴ق) می باشد. وی به لحاظ شوق فراوان به مطالعات حدیثی و آثار روایی و نیز اشتیاق زیاد به مباحث اعتقادی و کلامی و نیز علاقه به مباحث تاریخی به ویژه تاریخ اهل بیت(، در آثارش مکرر به کتاب های مرحوم مجلسی مراجعه داشته و نظرات و دیدگاه های حدیثی و کلامی آن بزرگوار را مبنای فکری خود قرار می داده است. این تاثیرپذیری و تعلق فکری در اغلب آثار هزارجریبی مشهود بوده و می توان گفت روح غالب این کتاب ها همان اندیشه های مرحوم مجلسی می باشد که به صورت های گوناگونی در این آثار خودنمایی می کند. در این نوشتار به تبیین و بررسی گونه های مختلف آن، با تاکید بر مباحث حدیثی، می پردازیم.

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: روایت ، علوم حدیث ، کتب حدیث ، محمدکاظم هزارجریبی ، محمدباقر مجلسی