صراط مستقیم و مصادیق آن در نهج البلاغه

بی شک »صراط مستقیم « مفهوم بسیار وسیع و گسترده ای دارد که لازم است ویژگی های آن با استناد به قرآن و روایات و سخنان امیر مومنان علی (علیه السلام) در نهج البلاغه برای جویندگان حقیقت و رهروان راه راست ، تبیین و مشخص گردد.معنای لغوی »صراط« بزرگراه وسیع و روشن است و معنای »مستقیم « که از مادهی »قوم« می باشد، شی ء بدون اعوجاج و انحراف_می باشد. از این رو، »راه مستقیم « که همان »صراط مستقیم « است و در برابر »راه معوج« قرار دارد، راهی است که از تخلف و اختلاف در امان باشد. امیرالمومنین علی (ع) می فرمایند: »انحراف به راست و چپ گمراهی و ضلالت است و راه مستقیم و میانه ، جاده وسیع حق است .« (نهج البلاغه ، خطبه ۱۶)_مصداق صراط مستقیم ، همان »دین قیم « است که خداوند در قرآن کریم بیان فرموده است (انعام/۱۶۱)؛ هرچند که مصادیق دیگری چون قرآن و امامان معصوم (ع) نیز دارد. »صراط مستقیم « یکی بیش نیست . انسان در مسیر هدایت نیازمند شناخت این راه است .راه مستقیم در دنیا راهی است بدون افراط و تفریط و راهی است پا برجا و درست و در آخرت راه مومنان به سوی بهشت است ._امیرالمومنین (ع) (محمدی ری شهری ،۱۳۸۴ش ،ج ۶، ص۲۴۹).و اما در مقابل صراط مستقیم ، راههای انحراف و گمراهی قرار گرفته است که شیطان سعی می کند به وسایل و حیله های مختلف انسان را از راه مستقیم ، منحرف و به بیراهه و ضلالت و گمراهی بکشاند .در این تحقیق با استناد به نهج البلاغه ، مصادیق صراط مستقیم مورد کنکاش علمی قرار گرفته که مهم ترین آنها عبارتند از : راه شناخت خداوند، قرآن کریم ، دین اسلام، پیامبر (ص)، امیرالمومنین علی (ع) ، اهل بیت پیامبر و امامان معصوم (ع)، انبیاء و پیامبران الهی ، حکومت حق و عدالت ، راه متقین و صالحین و شهدا، انجام کار خیر و پرهیز از شر و آخرت طلبی .

کلیدواژه ها:

صراط مستقیم ، مصداق ، مصادیق ، نهج البلاغه