بررسی مفهوم رهایی بخشی از رنج مذموم در نهج البلاغه

رنج ، مفهومی است که به ادراک و احساس درونی انسان ها هنگام ناخشنودی و نارضایتی مربوط می شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی رنج ها ی انسان و شیوه مواجهه با آنها از دیدگاه امام علی (ع ) در نهج البلاغه است . این پژوهش به روش توصیفی -تحلیلی و با نگاه به نامه ها، خطبه ها و حکمت ها انجام شده است . باتوجه به یافته های این پژوهش ، رنج هایی که برای اهداف دنیوی هستند در زمره رنج مذموم قرار دارند و انسان کامل و پرهیزگار صرفا یک رنج دارد و آن رنج دوری از مسیر و قرب الهی است . برای رهایی از رنج ها لازم است هم شناخت و آگاهی خود را افزایش دهیم (دنیا فی الذات همراه با سختی هاست ، رنج برای همگان است و برای مقربان الهی چه بسا رنج بیشتر باشد، رنج ها در دنیا باید صرفا برای توشه ها ی اخروی باشد و اینکه سختی ها تمام شدنی است ) و هم برخی ویژگی ها را در خود رشد دهیم (انسان حرص و طمع خود را کنترل کرده و بداند روزی دست خداوند است ، بر احساس ضعف و نیز احساس یاس خود غلبه کرده و به یاد قدرت و رحمت خداوند باشد و نیز برای رسیدن به خواسته های خود از خداوند درخواست و دعا نماید. همچنین عدم تمرکز بر سایر اندوه های غیر الهی ، تغییر در نگرش و رفتار برای آسان تر کردن سختی ها، تداوم گام نهادن در مسیر الهی و نیز دوری از شهوات و راه حل های کاذب ، حسن یقین داشتن به خداوند و توسل و تمسک به او باید مورد توجه قرا ر گیرد). از دیگر سو، گروهی از رنج ها ناشی از روابط بین فردی هستند که از طریق توقع داشتن مناسب از دیگران ، کنترل گفتار عدم واکنش متقابل و نرمخو بودن ، عدم خصومت و دشمنی و نیز دیدگاه خوش بینانه به دیگران ؛ اینگونه رنج ها قابل کنترل و مرتفع شدن هستند .

کلیدواژه ها:

رنج ، رهایی بخشی ، نهج البلاغه