عوامل موثر بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان۱

واینر در موقعیت های مرتبط با امور تحصیلی، چهار علت را بیش از علل دیگر مسئول موفقیت و شکست ها می داند. این چهار علت عبارتند از: توانایی، تلاش، سطح دشواری تکلیف و شانس. سپس این عوامل را در سه بعد، طبقه بندی می کند: هسته علیت: در اولین بعد، عوامل علی بر اساس درونی و بیرونی بودن تقسیم بندی می شوند. وی این بعد را هسته علیت نامید. عواملی همانند تلاش و توانایی که از درون فرد نشات گرفته اند، دارای هسته درونی اند و عواملی چون سطح دشواری تکلیف و شانس که از بیرون نشات گرفته اند دارای هسته علیت بیرونی اند (وات، گریلی و شیا ، ۲۰۰۵؛ به نقل از طاهری و فیاضی، ۱۳۹۰). ثبات- عدم ثبات: در بعد دوم، عناصر علی بر اساس میزان دوام در طول زمان مقوله بندی می شوند. بعضی عوامل همچون توانایی و سطح دشواری تکلیف، دارای دوام نسبی می باشند، در حالی که بعضی عوامل دیگر همچون تلاش و شانس در معرض تغییرات لحظه به لحظه می باشند. واینر این بعد را ثبات عدم ثبات نامید (طاهری و فیاضی، ۱۳۹۰). قابلیت کنترل: بعد سوم عوامل علی را اولین بار روزن بام مطرح کرد. به اعتقاد وی عواملی همچون خستگی، خلق و خوی و تلاش، درونی و بی ثباتند اما در عین حال دو عامل خستگی و خلق و خوی قابل کنترل ارادی نیستند، در حالی که تلاش را می توان به طور ارادی کنترل نمود (محمد، ۱۳۸۵؛ به نقل از طاهری و فیاضی، ۱۳۹۰).

کلیدواژه ها:

انگیزش ، عوامل موثر ، دانش آموزان