بررسی اقدام پژوهی انتقادی در مطالعات کیفی آموزش عالی

تحقیق حاضر که با هدف بررسی روششناسی اقدام پژوهی انتقادی در مطالعات کیفی آموزش عالی صورت گرفته از نوع روش شناسانه تحلیلی است و با مراجعه به منابع و نمونه های تحقیقاتی صورت گرفته است. در این مطالعه، به بررسی عناصر پارادایمی شامل هستی شناسی، معرفت شناسی، روش شناسی و روش و نیز فرایند اقدام پژوهی انتقادی و نحله های آن پرداخته شده است. در این مقاله با بیان مهم ترین محدودیت ها و ارائه زمینه ها و نمونه تحقیقات انجام شده، به بررسی جایگاه اقدام پژوهی انتقادی در برنامه ریزی توسعه آموزش عالی پرداخته شده است. تناسب اقدام پژوهی در پارادایم انتقادی منجر به درک معتبر و دقیق و مواجهه توامان علمی و عملی با موقعیت های مختلف، متضاد و پیچیده سیستم دانشگاهی می گردد و ریشه در این ایده دارد که لازم است تحقیق در جامعه انسانی، با دو خصیصه دموکراتیک و مشارکتی بودن توام گردد و هدف اصلی از «اقدام پژوهی انتقادی» یعنی تغییر اجتماعی و حرکت به سمت یک جامعه عادلانه تر و دموکراتیکتر را محقق سازد. در این نوع تحقیق، نظریه یا روش خاصی گسترش یافته، با شواهد نوینی استحکام بخشیده می شود، تبیینات دیگری می یابد، یا با تامل و تردید یا انتقاد به آن توجه می شود. مقاله حاضر نیز رویکرد اقدامپژوهی انتقادی را در مطالعات برنامه ریزی توسعه آموزش عالی عرضه میکند و در این خصوص، تبیینات جدیدی ارائه خواهد کرد. اقدامپژوهی انتقادی، رویکردی از اقدامپژوهی است که توزیع برابر یا دموکراتیک قدرت در جامعه را مدلسازی می کند. به منظور درک معتبر و مواجهه علمی و عملی با موقعیت های پیچیده و متضاد سیستم دانشگاهی، بهره گیری از نگاه خودانتقادگر و رویکرد انتقادی، با هدف تغییر اجتماعی و حرکت به سمت جامعه عادلانه تر و دموکراتیکتر موثرتر خواهد بود

کلیدواژه ها:

روششناسی ، تعلیم و تربیت ، آموزش عالی ، تغییرات اجتماعی ، اقدامپژوهی انتقادی