بررسی عارضه های اجتماعی و اقتصادی بیکاری در ایران

یکی از مشکلات اصلی اقتصاد ایران پدیده ی بیکاری است که در طول دو دهه ی گذشته همواره بیشتر از ۱۰ درصد بوده است. یعنی در سطح ملی از هر ۱۰ ایرانی مایل به کار کردن یکی به صورت غیرارادی بیکار بوده است. اگر از دیدگاه توسعه به پدیده ی بیکاری توجه کنیم و بیکاری را به معنای محرومیت فرد از درآمد در نظر بگیریم یعنی فرد نمی تواند نیازهای اساسی خود را برآورده کند. فرد احتملا به فقر وارد خواهد شد و آزادی او به صورت عمیقی محدود خواهد شد. مورد دیگری که بیکاری را به یک عارضه ی نامطلوب برای اقتصاد بدل کرده است برسی مرز امکانات تولید اقتصاد است. کار که توسط نیروی کار عرضه می شود یکی از عوامل تولید است و بیکاری به این منبع تخصیص پیدا نمی کند و اقتصاد در حداکثر ظرفیت خود تولید نمی کند.ما در این پژوهش قصد داریم با استفاده از اطلاعات مربوط به تولید ناخالص داخلی، بودجه ی دولت، نرخ مشارکت اقتصادی نرخ تورم شاغلین بخش صنعتی و شاخص ملی محیط کسب و کار به بررسی عارضه های اجتماعی و اقتصادی بیکاری در ایران پرداخته ایم. این اطلاعات را از طریق بانک مرکزی و مرکز آمار ایران از سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ جمع آوری کرده ایم. تخمین های پژوهش را با استفاده از روش خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی گسترده خطی(ARDL) انجام داده ایم نتایج حاصل از تخمین \C,ia نشان می دهد که نرخ بیکاری دوره ی قبل رابطه ی معنادار و مثبتی با نرخ بیکاری دوره ی حاضر دارد نرخ رشد بودجه ی عمرانی نرخ مشارکت اقتصادی زنان سهم بخش صنعت از شاغلین و نرخ تورم رابطه ای معنادار و منفی با نرخ بیکاری دارد. در حالی که نرخ رشد تولید نرخ رشد عملکرد بودجه ی جاری نرخ مشارکت اقتصادی و شاخص ملی محیط کسب و کار با نرخ بیکاری رابطه ی معناداری ندارد.

کلیدواژه ها:

نرخ بیکاری ، نرخ تورم ، عارضه های اجتماعی ، روش خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی گسترده خطی