تحلیل زمانی - مکانی آستانه دمایی موج گرما و بررسی نقش آن در فرایند فرماندهی و کنترل

موج گرما به عنوان یک پدیده حدی همراه با گرمایش جهانی می تواند بخش های مختلف طبیعی و انسانی از قبیل امور دفاعی ، سلامت ، انرژی، منابع آب ، کشاورزی را متاثر سازد. آگاهی از شرایط آب و هوایی حاکم بر هر نقطه از کشور از دو جنبه دفاع و امنیت حائز اهمیت می باشد و لازم است امواج گرمایی به عنوان مولفه ای مهم در ساامانه های فرماندهی و کنترل لحاظ گردد. از آن جایی که کشور ایران به شدت تحت تاثیر گرمای شدید قرار دارد، درک آستانه های دمایی خاص برای امواج گرما برای اطمینان از آمادگی نظامی و انعطاف پذیری، حیاتی است .لذا در این پژوهش به تعیین آستانه دمایی موج گرما در مناطق مختلف کشور پرداخته شد. بدین منظور آمار دمای حداکثر روزانه ۴۰ ایستگاه سینوپتیک طی دوره آماری ۲۰۲۱-۱۹۹۲ از سازمان هواشناسی کشور دریافت و پس از کنترل کیفی و اطمینان از نرمال بودن داده ها، به تعیین آستانه دمایی موج گرما بر اساس شاخص جهانی صدک ۹۵ برای ایستگاه های مورد مطالعه پرداخته شد. در نهایت در محیط ArcGIS با استفاده از روش IDW آستانه دمایی برای کل کشور درونیابی گردید. نتایج نشان داد که مقادیر آستانه های دمایی موج گرما تحت تاثیر ویژگی های مکانی و زمانی هر منطقه بوده و از گستره متفاوتی برخوردار است . در ماه های سرد سال نواحی جنوب شرقی ایران (نظیر ایستگاه ایرانشهر) و در ماه های گرم سال نواحی جنوب غربی ایران (نظیر ایستگاه آبادان ) بالاترین آستانه های دمایی را تجربه می کنند. کمترین آستانه مربوط به قسمت های نوار شمالی و شمال غرب کشور در ماه ژانویه می باشد.

کلیدواژه ها:

آستانه دمایی ، موج گرما ، ایران ، تحلیل زمانی - مکانی ، شاخص صدک ، فرماندهی و کنترل