وسواس ازمنظرفقهی

اختلال وسواس فکری عملی (OCD) که از دسته ی اختلالات اضطرابی محسوب می شود، یک ناهنجاری رفتاری و شخصیتی است که از دیر باز، جنبه های گوناگون زندگی بشر را تحت تاثیر عوارض مستقیم و غیرمستقیم خود قرار داده است. محتوای این وسواس ها که منعکس کننده ی نگرانی ها ودغدغه های مردم در هر فرهنگی می باشد، عمدتا جنبه ی مذهبی داشته است.نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که اولا در نزد دیندارانی که مقید به رعایت تمام و کمال احکام شریعت هستند، ترس از بطلان اعمال و عدم مقبولیت آن ها در درگاه الهی، عاملی است اضطراب برانگیز که موجب می شود فرد برای رهایی ازاین اضطراب، و یقین پیدا کردن نسبت به صحت عمل خود، به طور وسواس گونه ای به عمل کردن بر اساس احتیاط و انجام و تکرار جزئیاتی روی آورد که در رسائل احکام، به عنوان شرط اتیان کامل عمل، تبیین شده اند؛ و ثانیا مشخص شد که شارع مقدس برای پیشگیری از آسیب های وسواس و نیز درمان آن در صورت لزوم، قواعد و اصولی را پیش بینی نموده است که تاثیرگذاری آن ها در پیشگیری و درمان، همانند شیوه های درمانی، در روان شناسی و روانپزشکی، می باشند. همچنین این پژوهش اثبات کرد که با بهره گیری از تدابیر اندیشیده شده در فقه اسلامی، می توان باورهای شناختی غیرمنطقی و نادرستی را که افکار و رفتار افراطی و وسواسی را در فرد مومن و متدین، شکل داده و مدیریت می کنند، مجددا به مسیر و مجرای اصلی خود بازگردانیده و تعادل شخصیتی و رفتاری فرد را بار دیگر بر وجودش حاکم ساخت.

کلیدواژه ها:

وسواس فکری- عملی اجباری ، احتیاط ، شک ، یقین وسواسی ، اضطراب ، شناخت رفتار درمانی ، قواعد فقهی