تخمین تنش های اصلی القایی در کارگاه های جبهه کار طولانی از طریق وارونه سازی تانسور گشتاور لرزه ای

با استخراج لایه زغالسنگ در کارگاه های جبهه­کار طولانی، شرایط تعادل تنش­های برجا تغییر کرده و توزیع مجدد تنش های برجا در محدوده کارگاه استخراج منجر به افزایش تمرکز تنش در پیرامون پهنه می­شود. توزیع مجدد میدان تنش در اطراف کارگاه استخراج سبب ایجاد تنش های القایی و به تبع آن تغییرشکل و جابه جایی توده سنگ می شود. در این خصوص به علت تمرکز تنش در اطراف کارگاه استخراج، فشار تکیه­گاهی جلویی از اهمیت بیش تری برخوردار است. از این رو در این پژوهش سعی شده است جهت تنش های اصلی القایی پیرامون کارگاه استخراج با استفاده از داده های لرزه نگاری و از طریق وارونه سازی تانسور گشتاور لرزه ای تعیین شود. به این ترتیب با تجزیه و تحلیل امواج لرزه ای القایی که در اثر تمرکز تنش منتشر می شوند، تانسور گشتاور لرزه ای محاسبه شده و سپس با استفاده از مقادیر ویژه و بردارهای ویژه، جهت تنش های القایی تخمین زده می شوند. برای این منظور با انتخاب کارگاه E۲ معدن زغالسنگ طبس به عنوان مطالعه موردی، امواج لرزه ای متناظر با ۲۴ ریزش سقف در این کارگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که مکانیزم شکست غالب در این کارگاه به صورت فشاری/کششی ظاهر شده است. همچنین ناپایداری های کارگاه عمدتا ناشی از تمرکز تنش بوده و موقعیت فضایی آنها در محدوده جبهه کار متمرکز شده است. از طرف دیگر شکست برشی بیشتر در محدوده گسل های منطقه ظاهر شده است. به طور کلی در بیش تر موارد جهت بیشینه تنش اصلی القایی نسبت به افق زاویه حاده داشته است. این موضوع نشان می دهد که تنش های القایی افقی بیش ترین تاثیر را در ناپایداری و وقوع شکست سقف داشته اند.