نمودهای مدرنیستی-اگزیستانسیالیستی مرگ اندیشی در شعر موج نو

مواجهه شاعران با مرگ بنا به فضای فکری و اجتماعی هر دوره متفاوت بوده است. در دوره معاصر، شاعران مدرن به ویژه شاعران موج نو، زیر تاثیر مدرنیسم و فلسفه اگزیستانسیالیستی قرار گرفتند. بر این اساس مساله اصلی پژوهش تبیین زمینه های مدرنیستی و هستی شناسانه مرگ اندیشی و نمودهای آن در شعر موج نو است. این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی، ابتدا مولفه های مدرنیستی و آرای فلاسفه مشهور در باره «مرگ»، از سقراط و افلاطون گرفته تا هایدگر، سارتر و بلانشو را بررسی کرده، سپس نمودهای مدرنیستی-اگزیستانسیالیستی مرگ اندیشی در شاعر موج نو را طبقه بندی و تحلیل کرده است.نتایج اجمالی نشان می دهد که شاعران موج نو، مرگ را چون پدیده ای هستی شناسانه و با فردیت و آگاهی خویش درمی یابند. از این رو به مانند شعر پیشامدرن، مرگ اندیشی از نوع عرفانی، تقدیری و حتی خیامی به چشم نمی خورد. در این میان برخی شاعران چون احمدرضا احمدی، بیژن الهی، حسین رسائل، محمود شجاعی و هوتن نجات در مواجهه با مرگ، گرایش های فردگرایانه و مدرنیستی بیشتری دارند و از منظر وجودی به مرگ می نگرند، در برخی چون جواد مجابی، شهرام شاهرختاش، محمدرضا اصلانی و بهرام اردبیلی، گرایش های مدرنیستی و تاملات هستی شناسانه با آمیزه ای از دغدغه های اجتماعی و شرایط نابسامان سیاسی نمود می یابد و در پرویز اسلامپور و حمید عرفان، خفقان سیاسی و نبود آزادی به مرگ اندیشی انجامیده است و گرایش های فردگرایانه ی مدرنیستی در پس زمینه قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

مرگ ، شاعران موج نو ، مدرنیسم ، اگزیستانسیالیسم