بررسی اصل سرزمینی و قوانین و مقررات کیفری

معمولا در حقوق جزای بین الملل چهار اصل کلی راهنمای قانونگذاران مختلف در اعلام صلاحیت کیفری است در این زمینه که هر یک، دلایل و شرایط ویژه خود را دارد. در حقیقت ما با چهار اصل سروکار داریم: ۱- اصل صلاحیت سرزمینی قوانین جزائی، ۲- اصل صلاحیت شخصی قوانین جزایی، ۳- اصل صلاحیت واقعی قوانین جزایی، ۴- اصل صلاحیت جهانی (بین المللی).در حقوق جزای بین الملل اصل بر صلاحیت سرزمینی است.صلاحیت سرزمینی عبارت است از صلاحیت کیفری دولت نسبت به جرائم ارتکاب یافته در قلمرو آن به عبارت دیگر یعنی اینکه جرم واقع شده در قلمرو حاکمیت یک کشور تابع قوانین آن کشور است. اصل صلاحیت سرزمینی دارای ۲ جنبه می باشد یک جنبه مثبت و یک جنبه منفی، جنبه مثبت آن این است که اصولا کلیه اشخاصی که در داخل قلمرو حاکمیت ایران مرتکب جرم شوند طبق قوانین ایران قابل محاکمه هستند مگر در موارد استثناء و جنبه منفی آن اینکه اصولا افرادی که خارج از قلمرو حاکمیت ایران مرتکب جرم شوند در ایران قابل محاکمه نیستند مگر در موارد استثناء هم چنین در این رساله قلمرو حاکمیت یعنی (۱- مرزهای زمینی، ۲- مرزهای آبی: کشتی ها و ۳- مرزهای هوایی) مورد بررسی و تطبیق قرار گرفته است. که شباهت ها و تفاوت هایی با هم دارند که به آنها اشاره خواهیم کرد. در ادامه باید خاطرنشان کرد که به استثنائات اصل صلاحیت سرزمینی از جمله مصونیت سیاسی و پارلمانی که در کشور ما محدود شده به ایفای وظایف نمایندگی، نیز پرداخته شده است. با توجه به آنچه گفته شد، در این مقاله سعی بر آن است که ضمن تعاریفی از مفهوم صلاحیت ها و بررسی چگونگی نحوه تشخیص محل وقوع جرم، به مسائل پیرامون آن از قبیل جرائم آنی و مستمر، جرائم ساده و مرکب، جرائم مطلق و مقید و شروع و معاونت در جرم و از همه مهمتر به بررسی نحوه رسیدگی و سیاست کیفری ایران در ارتباط با این مسائل پرداخته شود.

کلیدواژه ها:

صلاحیت سرزمینی ، صلاحیت شخصی ، صلاحیت واقعی ، صلاحیت جهانی (بین المللی)