ارزیابی تغییرات کاربری/پوشش زمین شهر تهران در سال های ۱۳۵۴ تا ۱۳۹۸ برای کمک به برنامه ریزی آینده نگر شهری

در دهه های اخیر، شهر تهران به دلیل تغییرات سیاسی، رشد جمعیت و شرایط اقتصادی شاهد جذب مهاجر و گسترش قابل توجهی در وسعت خود بوده است. تغییر سیمای شهر تهران ثمره رشد سریع بافت شهری در اراضی بایر، روستاهای حومه تهران و اراضی کشاورزی است. استفاده از تکنیک های سنجش از دور و در اختیار داشتن اطلاعات سریع و به روز از تغییرات شهرها به یافتن علل تغییر و اتخاذ برنامه ها و سیاست های لازم و در صورت لزوم اصلاح آنها از جنبه های مختلف کمک می کند. داده های سنجش از دور یکی از مهمترین و بهترین منابع در پایش تغییرات خصوصا در رابطه با اثرات بر محیط زیست به شمار می روند. برای برآورد تغییرات شهر تهران در بازه زمانی این تحقیق از تصاویر سنجنده های ماهواره لندست استفاده و طبقه بندی تصاویر با روش های معمول طبقه بندی نظارت شده و همچنین الگوریتم درخت تصمیم انجام شد. نتایج آشکارسازی تغییرات نشان دهنده این است که اراضی ساخته شده یا شهری ۲۸۳ کیلومتر مربع افزایش، اراضی مرتعی و بایر ۲۷۲ کیلومتر مربع کاهش، اراضی کشاورزی ۱۱ درصد کاهش و مقدار فضای سبز تقریبا بدون تغییر بوده است. نتایج بدست آمده بیانگر تغییرات زیاد به میزان ۱۵۳ درصد در اراضی ساخته شده در بازه مطالعاتی این تحقیق بود. دقت بالایی که در ارزیابی صحت طبقه بندی بدست آمد حاکی از دقت بالای طبقه بندی است. در نهایت، پتانسیل های قابل توجهی برای توسعه استفاده های عملیاتی از داده های سنجش از دور به منظور پایش تغییرات شهرها وجود دارد که با استفاده از آنها و ملاحظه روند گذشته تا حال می توان به شیوه ای علمی و کارآمد به برنامه ریزی شهرها با نگاه به آینده پرداخت.

کلیدواژه ها:

آشکارسازی تغییرات ، کاربری و پوشش اراضی ، تهران ، برنامه ریزی آینده نگر