واکاوی ابعاد و مولفه های مدل اسلامی توسعه اقتصادی در صدر اسلام و آثار تربیتی آن

توسعه اقتصادی که جنبه کمی و کیفی دارد به معنای رشد به اضافه تغییر، که آن را شامل مجموع تدابیری می دانند که میان نیازهای نامحدود انسانی و وسایل لازم محدود، هماهنگی برقرار می سازد و در تعریف دیگر، اقتصاد را کوشش برای کسب حداکثر نتیجه با وسایل معین و یا رسیدن به نتیجه معین با حداقل وسایل ممکن دانسته اند که عبارت است از رشد مداوم اقتصادی یک جامعه و بهبود وضعیت رفاهی افراد که ناشی از دگرگونی و تحول در بنیان های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه است به باور اغلب اندیشمندان، الگوی اساسی در توسعه ی اقتصادی شامل توسعه-ی صنعت، کشاورزی و تغییر در نیروی کار است . در این میان اسلام به عنوان دینی آسمانی برنامه خود در این حوزه را در قالب مدل اقتصادی، چهارده قرن پیش ارائه نمود که هدف این پژوهش مطالعه و تبیین مدل اسلامی توسعه اقتصادی در صدر اسلام است که چه تغییراتی بوجود آورده بود که در راستای نظریه های ماکس وبر پیرامون نقش و کارکرد دین در توسعه اقتصادی و دیدگاه متفکران مسلمان در مورد کارکرد و تاثیر برنامه اسلام در تغییر و توسعه زندگی بشر با بهره گیری از روش تحقیق تحلیل محتوا و تحلیل اسنادی-تاریخی انجام شده است جامعه آماری این پژوهش آیات قرآن و احادیث نبوی و وقایع و رویدادهای صدر اسلام می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که ۱۰ درصد آیات و ۱۵ درصد احادیث، مرتبط با مفهوم توسعه اقتصادی با محوریت مولفه های تغییر در نگرش نسبت به کسب و کار و معاملات و اهمیت زکات و صدقات و موضوع ارث و مسئولیت های مالی هریک از افراد جامعه است.

کلیدواژه ها:

توسعه ، توسعه ی اقتصادی ، اسلام ، مدل اسلامی توسعه ، صدر اسلام