تحلیل روایت تقویر سر امام حسین (ع) براساس منابع روایی تاریخی

تقویر سر مطهر امام حسین (ع) یکی از روایات متفرد عاشورایی است که جسارت به اهل بیت (ع) را مضاعف جلوه داده است. این روایت که در منابع قرن ششم و هفتم یعنی مقتل الحسین (ع) خوارزمی، تذکره الخواص سبط بن جوزی به عنوان منابعی روایی تاریخی و منقبت نگار و البته نه دسته اول گزارش شده، می تواند به عنوان یکی از متفردات عاشورایی مورد توجه پژوهش های عاشورایی قرار گیرد. صحت سنجی این روایت به مثابه نقلی از گزارش های تاریخی مسئله تحقیق پیش روست. پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی به تحلیل این گزارش پرداخته است. مجموع یافته ها نشان می دهد گرچه متفردات این دو منبع اندک نیست و در عین حال منابعی دیگر مانند نهایه الارب نویری و مرآه الجنان یافعی و حتی معاصران از این نقل استقبال کرده اند، اما در هر صورت شواهدی برای پذیرش برخی متفردات خصوصا تقویر سر امام حسین (ع) وجود دارد. گرچه کتب مذکور جزء منابع متقدم به شمار نمی روند، اما یافتن قرائن و شواهدی از گزارش متفرد آن ها می تواند قابل تامل و تحلیل باشد. رسم تقویر در ستیزه ها و کشمکش ها، وجود اخباری در تقویر رووس برخی شخصیت ها، اشاره گذرای برخی نویسندگان به تقویر و توجه به ضرب چوب دستی در مجلس یزید نشان از رخداد چنین فعل حرمت شکن و غم بار دارد که میزان فعل جاهلانه و غیراسلامی امویان را برجسته کرده و بر درنده خویی شان در تاریخ حکمرانی شان می افزاید.

کلیدواژه ها:

تقویر ، سر امام حسین (ع) ، مقتل الحسین (ع) ، خوارزمی ، تذکره الخواص ، سبط بن جوزی ، روایات عاشورایی