تحلیل انتقادی حجیت مذاق شریعت در استنباط احکام شرعی

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 109

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQH-56-3_002

تاریخ نمایه سازی: 11 آذر 1403

چکیده مقاله:

نوشتار حاضر به هدف نقد حجیت مذاق شریعت در استنباط حکم شرعی، به روش توصیفی تحلیلی و رویکردی انتقادی و گردآوری اطلاعات و داده ها به شیوه کتابخانه ای نگاشته شده است.مذاق شریعت واسطه میان ادله اجتهادی و فقاهتی است. بدین معنا که هرگاه دست فقیه از دلیل عام یا خاص در فرع فقهی تهی گشت قبل از مراجعه به ادله فقاهتی با استکشاف مذاق شریعت از ادله مختلف، در فروعات مختلف و استناد به آن به عنوان یک اماره ظنی، حکم فرع مزبور را کشف می کند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که برای اثبات حجیت مذاق شریعت به عنوان منبع استنباط حکم، دلائلی ازجمله «سیره عقلا»، «اطمینان»، «حق الطاعه»، «ملاک حجیت خبر واحد»، «استشمام از روایات» و «استناد به استقرا» ذکر شده است. بررسی ها نشان می دهد تمامی دلایل مذکور قابل نقد و ردند و حجیت مذاق شریعت به عنوان منبع و مصدر استباط حکم شرعی مناقشه پذیر است و درنتیجه حکم به عدم حجیت آن داده می شود.

کلیدواژه ها:

حجیت مذاق شریعت ، مذاق شریعت و استنباط احکام شرعی ، اماره ظنی

نویسندگان

سعید احمدی فرد

استادیار گروه فقه و مبانی حقوق، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

محمد باقری شاهرودی

مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آملی، محمدتقی. مصباح الهدی فی شرح العروه الوثقی. تهران: مولف. ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی. کتاب من لا یحضره الفقیه. به ...
  • ابن عاشور، محمدطاهر. مقاصد الشریعه الاسلامیه. قطر: وزارت الاوقاف و ...
  • ابن فارس، احمدبن فارس. معجم مقاییس اللغه. به تحقیق و ...
  • ابن منظور، محمدبن مکرم. لسان العرب. بیروت: دار الفکر. چاپ ...
  • اراکی، محمدعلی. المکاسب المحرمه. قم: موسسه در راه حق. چاپ ...
  • انصاری، مرتضی بن محمدامین. فرائد الاصول. قم: مجمع الفکر الاسلامی. ...
  • بحرالعلوم، محمدبن محمدتقی. بلغه الفقیه. تهران: مکتبه الصادق . چاپ ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد. الصحاح تاج اللغه. بیروت: دار العلم. ...
  • حرعاملی، محمدبن حسن. وسائل الشیعه. قم: آل البیت(ع). چاپ اول، ...
  • حسینی سیستانی، علی. الرافد فی علم الاصول. قم: لیتوگرافی حمید. ...
  • حسینی عاملی، محمدجوادبن محمد. مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه. ...
  • حکیم، محسن. مستمسک العروه الوثقی. قم: دار التفسیر. چاپ اول، ...
  • خمینی، مصطفی. تحریرات فی الاصول. قم: موسسه تنظیم و نشر ...
  • خمینی، روح الله. کتاب البیع. تهران: موسسه تنظیم و نشر ...
  • خوئی، ابوالقاسم. موسوعه الامام الخوئی. به تقریر جمعی از بزرگان ...
  • خوئی، ابوالقاسم. التنقیح فی شرح العروه؛ الاجتهاد و التقلید. قم: ...
  • خوئی، ابوالقاسم. مصباح الاصول. قم: موسسه احیاء آثار امام خوئی. ...
  • خوئی، ابوالقاسم. معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرجال. نرم ...
  • سبزواری، عبدالاعلی. مهذب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام. قم: ...
  • صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر. جواهر الکلام فی شرح شرائع ...
  • صدر، محمدباقر. المعالم الجدیده للاصول. قم: کنگره شهید صدر. چاپ ...
  • صدر، محمدباقر. دروس فی علم الاصول. قم: موسسه النشر الاسلامی. ...
  • صدر، محمدباقر. مباحث الاصول. قم: مطبعه المرکز النشر مکتب الاعلام ...
  • طریحی، فخرالدین بن محمد. مجمع البحرین. به تحقیق احمد حسینی. ...
  • عراقی، ضیاء الدین. نهایه الافکار. به تقریر محمدتقی بروجردی نجفی. ...
  • عشایری، علی دوست. «استناد فقهی به مذاق شریعت در بوته ...
  • علیشاهی، ابوالفضل. «حجیت مذاق شریعت و چالش های پیش روی ...
  • علیشاهی، ابوالفضل، حسین ناصری مقدم. «چیستی و کارکردهای مذاق شریعت»، ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد. کتاب العین. قم: هجرت. چاپ دوم،۱۴۱۰ق ...
  • کاشف الغطاء، جعفربن خضر. کشف الغطاء عن خفیات مبهمات شریعه ...
  • مددی، محمود. درس خارج اصول. جلسه ۴۶. تاریخ ۲۵/۹/۹۶ ...
  • مرتضی زبیدی، محمدبن محمد. تاج العروس من جواهر القاموس. به ...
  • مظفر، محمدرضا. اصول الفقه. قم: موسسه النشر الاسلامی. چاپ پنجم،۱۴۳۰ق ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. بحوث فقهیه هامه. مدرسه امام علی بن ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. دایره الفقه المقارن. قم: مدرسه امام علی ...
  • منتظری، حسینعلی. دراسات فی ولایت الفقیه. قم: فکر. چاپ دوم، ...
  • مومن قمی، محمد. مبانی تحریر الوسیله؛ کتاب حدود. تهران: موسسه ...
  • میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن. غنائم الایام فی مسائل الحلال ...
  • میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن. قوانین الاصول. تهران: مکتبه العلمیه ...
  • نائینی، محمدحسین. اجود التقریرات. به تقریر ابوالقاسم خوئی. قم: عرفان. ...
  • نائینی، محمدحسین. فوائد الاصول. قم: موسسه النشر الاسلامی. چاپ اول، ...
  • نوری، حسین بن محمدتقی. مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. بیروت: ...
  • همدانی ستوده، عندلیب. «مذاق شریعت جستاری در اعتبار و کارآمدی»، ...
  • یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم. عروه الوثقی المحشی. قم: موسسه النشر ...
  • نمایش کامل مراجع