نقش نانوذرات زئولیت و جاذب ها در بهبود هدایت و جذب آب باران در شهر تهران

آب باران، که منبعی طبیعی و گران بهاست، در شرایط ایده آل می تواند برای تامین نیازهای آبی شهری، تجدید منابع زیرزمینی، و حتی تغذیه ذخایر آب شهری به کار رود. اما متاسفانه، در شهرهایی با زیرساخت های نامناسب یا فرسوده مانند تهران، نزولات آسمانی نه تنها سودمند نیستند، بلکه خود تبدیل به معضلی پرهزینه و تهدیدی برای سلامت و زندگی روزمره شهروندان می شوند. سال هاست که پس از هر بارش، شاهد حجم زیادی از آب های سطحی هستیم که به دلیل عدم جذب مناسب و هدایت ناکافی، به معابر و خیابان ها جاری شده و مشکلاتی همچون ترافیک سنگین، تخریب معابر، و حتی خسارات اقتصادی و زیست محیطی ایجاد می کند. از دیدگاه یک شیمیست، مسئله فراتر از ظاهر این آب های روان و حجم فیزیکی آنهاست. آب های سطحی به دلیل عبور از سطوح مختلف شهری، آلوده به مواد شیمیایی گوناگون می شوند. این آلودگی ها شامل فلزات سنگین، ترکیبات آلی، و دیگر مواد مضر است که نه تنها کیفیت آب های زیرزمینی را تهدید می کند، بلکه در محیط شهری نیز مخاطراتی برای سلامت افراد به همراه دارد. از طرف دیگر، ضعف سیستم های هدایت و جذب آب، به نوبه خود پتانسیل بهره برداری از این منبع حیاتی را از بین می برد. در این میان، فناوری های نانویی، به ویژه نانوذرات زئولیت و دیگر جاذب ها، به عنوان راه حلی نوین و کارآمد برای حل این مشکل مطرح شده اند. این مواد نه تنها ظرفیت بالایی برای جذب و حذف آلاینده های آبی دارند، بلکه به عنوان یک ماده پایدار در بسترهای شهری قابل استفاده اند. کاربرد نانوذرات زئولیت در سطوح جاذب و سیستم های هدایت آب می تواند در تصفیه اولیه روان آب ها و بهبود کیفیت آب جذب شده موثر باشد. همچنین، ویژگی های خاص این نانوذرات، از جمله سطح تماس بالا، ساختار متخلخل، و قابلیت تبادل یونی، این امکان را فراهم می آورد که با ایجاد لایه های جاذب در معابر و نقاط حیاتی، حجم آب باران جذب و به تدریج هدایت شود. در نتیجه، این مقاله به بررسی کاربرد نانوذرات زئولیت و جاذب ها در بهبود سیستم های هدایت و جذب آب باران در تهران می پردازد. بررسی راهکارهای علمی و فناورانه در این راستا می تواند به طراحی زیرساخت های جدید یا بهینه سازی ساختارهای موجود کمک کند تا ضمن مدیریت روان آب ها، کیفیت زندگی شهری نیز بهبود یابد.

کلیدواژه ها:

آب ، باران ، پساب ، زئولیت