بررسی اولویت های نقشه جامع علمی کشور با علوم هم جوار جهت متنوع سازی نظام پژوهشی ایران با رویکرد پیچیدگی علمی

هدف: این پژوهش درصدد است به منظور تعیین اولویت های پژوهشی کشور در راستای متنوع سازی نظام پژوهشی ایران، با بهره گیری از رویکرد پیچیدگی علمی اولویت های نقشه جامع علمی کشور را با علوم هم جوار مورد بررسی و مطالعه قرار دهد.روش شناسی: پژوهش حاضر مطالعه ای علم سنجی است که از نظر هدف کاربردی بوده و با استفاده از شاخص پیچیدگی علمی انجام شده است. داده های پژوهش اطلاعات کتابشناختی ۵۰ کشور اول از نظر شاخص استنادات در پایگاه استنادی سایمگو می باشد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها، معیارهای پیچیدگی علمی کشورها و حوزه های علمی، فاصله، ارزش فرصت، منفعت فرصت و هم جواری محاسبه شده است.یافته ها: بررسی اولویت های سه گانه نقشه جامع علمی نشان داد که کشور در نیمی از اولویت های مطرح در این سند تولید علم داشته و می توان گفت موفق عمل کرده است.۳۰ رشته از مجموع اولویت ها در فاصله بسیار دور از مرز هم جواری ایران قرار گرفته اند و از ۳۸ حوزه پیشنهادی در این پژوهش به عنوان علوم هم جوار تنها ۷ مورد در نقشه جامع علمی کشور مطرح شده اند.نتیجه گیری: ازآنجاکه دولت ها در تصمیم گیری های کلان و تنظیم اسناد بالادستی کشور نقش اساسی دارند، لذا تعیین و تامین قابلیت های مورد نیاز برای ارتقای جایگاه رقابت پذیری علمی و هدایت نظام آموزشی و پژوهشی کشور به سمت تولید علومی با پیچیدگی بالا در زمره وظایف دولتمردان قرار می گیرد. اینکه چه نوع تنوعی برای توسعه یافتگی علمی کشورها مناسب است؛ با تکیه بر یافته های این پژوهش، راهکارهایی برای متنوع سازی نظام پژوهشی و نیز روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور با استفاده از شاخص پیچیدگی علمی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

علوم هم جوار ، تنوع علمی ، پیچیدگی علمی ، اولویت های پژوهشی ، اسناد بالادستی