رقابت زمینه و ریشه در شکل دهی به کلیساهای ارامنه ی اصفهان صفوی

مساجد و کلیساها به عنوان مهمترین بناهای فرهنگی بهترین نمونه های معماری یک فرهنگ هستند. هنگامی که مهاجران این فرهنگ را به سرزمین دیگری می برند؛ معماری آن علاوه بر حفظ ریشه ها از زمینه تاثیر می پذیرد و خود را همگام با معماری غالب آن منطقه می کند. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر زمینه بر ریشه های ساختاری معماری کلیساهای ارامنه ی شهر اصفهان میباشد. پرسش اصلی این است که رقابت زمینه و ریشه در شکل دهی به کلیساهای ارامنه ی شهر اصفهان به چه صورت بوده است؟ برای این منظور با گرد آوری داده ها از مطالعات استادی شامل کتابها و جلات علمی و بررسی نقشه ها به گرد آوری داده ها پرداخته و بر مبنای روش تحلیلی توصیفی رقابت ریشه و زمینه در معماری این بناها تبیین گردید. در ابتدا ویژگی های نمونه های موردی در ارمنستان و شهر اصفهان مورد مطالعه قرار گرفت و سپس با مقایسه ی آنها ویژگیهای مشترک و متفاوت آنها مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان میدهند که با ورود ارامنه از جلفای ارمنستان به شهر اصفهان فرهنگ ایشان نیز با خود آورده شد و این امر خود را در نیایشگاههای آنان یعنی کلیساهای شهر اصفهان نشان میدهند با این وجود از تاثیر زمینه نمی توان چشم پوشی کرد؛ آن چنان که کلیساهای اولیه به ریشه پایبندتر هستند در حالی که کلیساهای متاخرتر بسیار شبیه به مساجد شده اند و به زمینه پایبند ترند به صورتی که میتوان در آرایه های آنها خطوط اسلیمی و در ساختار آنها گنبدهای تار شبیه مساجد و مباسراها را مشاهده نمود که در کلیساهای ارمنستان مشاهده نمی گردند.

کلیدواژه ها:

ریشه زمینه کلیساهای ارمنستان و شهر اصفهان دوران صفوی ، فرهنگ ، معماری