اثر متاکائولن بر پتانسیل واگرایی و پارامترهای ژئوتکنیکی خاک های واگرا

امروزه یکی از دغدغه ­هایی که در پروژه ­های صنعتی و عمرانی در برخی مناطق جنوبی کشور مطرح است پدیده واگرایی می ­باشد. در این پدیده خاک­ های رسی واگرا تحت شرایطی خاص پراکنده شده و به سرعت شسته می­ شوند. با توجه به پیشرفت روزافزون در زمینه افزودنی­ های صنعتی و معدنی، در این پژوهش از متاکائولن (Metakaolin) جهت بهسازی خاک­ های واگرا استفاده شده است. بدین منظور نمونه ­هایی متشکل از درصد وزنی صفر، ۲، ۴، ۶ و ۸ درصد وزن خاک، به خاک رس شدیدا واگرا افزوده شد و پس از پایان دوره عمل­ آوری ۷ روزه، نمونه ­ها تحت آزمایش ­های مختلف ژئوتکنیکی قرار گرفتند و میزان تغییرات پتانسیل واگرایی و همچنین بهبود ویژگی های ژئوتکنیکی خاک مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که با افزودن ۶ تا ۸ درصد متاکائولن به خاک، پتانسیل واگرایی به طور قابل توجهی کاهش می ­یابد. در این حالت مطابق نتایج آزمایش هیدرومتری دوگانه شدت پتانسیل واگرایی حدود ۵۵ درصد کاهش یافت و در محدوده واگرایی کم قرار گرفت این موضوع در آزمایش کرامب (Crumb) هم صادق بود. در ادامه نتایج آزمایش حدود اتربرگ (Atterberg limits) نشانگر کاهش شاخص خمیری و در نتیجه کاهش انعطاف ­پذیری نمونه­ ها است. بررسی نتایج آزمایش تراکم نشان دهنده آن بوده است که با کاهش رطوبت بهینه، حداکثر دانسیته خشک خاک افزایش یافته که همین امر سبب افزایش تراکم خاک در نتیجه واکنش ­پذیری بالا متاکائولن با هیدروکسیدکلسیم و تشکیل ژل هیدرات سیلیکات کلسیم بوده است که درنهایت سبب افزایش مقاومت محصورنشده خاک و بهبود مشخصات ژئوتکنیکی خاک واگرا گردیده است.

کلیدواژه ها:

خاک واگرا ، متاکائولن ، بهسازی خاک ، آزمایش هیدرومتری دوگانه ، آزمایش کرامب ، آزمایش مقاومت فشاری محدود نشده