شناسایی و رتبه بندی تهدیدات جنگ ترکیبی در ابعاد سایبری، و شناختی

زمینه و هدف: جنگ ترکیبی شامل ابعاد مختلفی همچون سایبری، شناختی ، اقتصادی، سیاسی ، و فرهنگی است که در هر کدام از این ابعاد تهدیدات مختلفی وجود دارد، به طوری که این تهدیدات به طور همزمان و پیوسته بر علیه کشور ما اعمال می شود. به منظور مقابله موثر با تهدیدات جنگ ترکیبی در مرحله اول لازم است که تهدیدات هر بعد به طور مناسب شناسایی شوند. بر همین اساس هدف از پژوهش حاضر، شناسایی تهدیدات جنگ ترکیبی در دو بعد سایبری، و شناختی است .روش: این تحقیق در دو مرحله اصلی انجام شده است . در مرحله اول و با استفاده از رویکرد کیفی و استراتژی پژوهش اسنادی، تعداد ۵۶ مقاله و منبع اطلاعاتی غیر فارسی و ۱۹ مقاله و منبع فارسی به منظور استخراج تهدیدات جنگ ترکیبی در دو حوزه سایبری و شناختی مورد مطالعه قرار گرفته است . در مرحله دوم از این پژوهش ، با رویکردی کمی و استفاده از آزمون فریدمن میزان اهمیت تهدیدات استخراج شده در مرحله اول، مورد ارزیابی قرار گرفته است . بدین منظور دو پرسشنامه برای ابعاد سایبری و شناختی به ترتیب شامل ۳۵ و ۲۵ گویه تدوین و توسط هفت خبره تکمیل شده است .یافته ها: بر اساس منابع بررسی شده تعداد ۳۵ تهدید جنگ ترکیبی دربعد سایبری و ۲۵ تهدید دربعد شناختی استخراج شده است . با توجه به مقادیر محاسبه شده p-value در آزمون فریدمن و کمتر بودن مقدار آن از سطح معنی داری ۰۵/۰ برای هر دو پرسشنامه ، مشخص شد که تهدیدات مطرح شده در هر کدام از ابعاد از نظر اهمیت با یکدیگر تفاوت دارند.نتیجه گیری:نتایج نشان داد که در بعد سایبری، حملات سایبری، پروپاگاندا و تبلیغات، جاسوسی سایبری، و انتشار اطلاعات نادرست ، و دروغپراکنی ، به عنوان مهم ترین تهدیدات قرار گرفتند. همچنین در بع|د شناختی ، سرمایه گذاری سازمانهای تحقیقاتی - نظامی دشمن در حوزه علوم و فناوریهای شناختی ، تضعیف اعتبار سازمانها با دروغپراکنی و انتشار اطلاعات نادرست و گمراهکننده، شناسایی روندهای شناختی جامعه هدف با استفاده از کلان دادهها، و تاثیرگذاری بر افراد با سن کم و نسل جوان به عنوان مهم ترین تهدیدات شناختی قرار گرفتند.

کلیدواژه ها:

جنگ ترکیبی ، تهدیدات جنگ ترکیبی ، جنگ سایبری ، جنگ رسانه ای ، جنگ شناختی