مطالعه ی مروری در خصوص مسئولیت کیفری اشخاص حاضر در رویداد های ورزشی و بررسی بحث دفاع مشروع در عملیات ورزشی و حوادث ناشی از آن

در قوانین جزایی، جرایم و مجازات ها بر اساس اصل قانونی بودن جرم و مجازات، تفکیک و احصاء شده و برای هر جرم، مجازات خاصی تعیین شده است. اشخاصی که مرتکب یکی از عناوین مجرمانه شده باشند، مستوجب مجازات بوده و با حکم مراجع قضایی به مجازات مقرر در قانون محکوم می شوند؛ لیکن استثنائاتی در قانون پیش بینی شده که با وصف انجام عمل مجرمانه، با شرایط خاص مندرج در قانون و به دلیل رفع مسئولیت کیفری، مجازات قانونی بر مرتکب اعمال نخواهد شد. از جمله این مصادیق، عملیات ورزشی و حوادث ناشی از آن بوده که با استناد به بند «ث» ماده ۱۵۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، در صورت احراز شرایط مورد نظر قانونگذار، عمل مجرمانه ارتکابی، قابل مجازات نخواهد بود و مسئولیت کیفری و مسئولیت مدنی مرتکب نیز از بین رفته و حتی جبران خسارت از سوی مرتکب نیز انجام نمی گیرد. همچنین است دفاع مشروع در ورزش که با احراز ارکان آن، مسئولیت کیفری مرتکب مرتفع شده و عمل ارتکابی وی مجازات نشده و با توجه به آثار علل موجهه جرم در رفع مسئولیت کیفری، فرد دفاع کننده ضمانی در جبران خسارت نیز نخواهد داشت. با توجه به تصریح قانونی مورد اشاره و با احراز شرایط قانونی، رفع مسئولیت کیفری، در عملیات ورزشی و حوادث ناشی از آن صورت می پذیرد و در صورتی که اعمال مجرمانه ارتکابی، خارج از چهارچوب عملیات ورزشی انجام گردد و یا حوادث ناشی از عمل مجرمانه در مواردی غیر از عملیات ورزشی حادث شود، مجازات قانونی بر مرتکب اعمال خواهد شد. شایسته به ذکر است که در مقالات قبلی منتشره توسط سایر محققین صرفا بحث مسئولیت کیفری ورزشکاران مورد بررسی قرار گرفته بوده و در مقاله ی حاضر علاوه بر مطالعه ی مروری این موضوع به بحث دفاع مشروع تلقی شدن یا نشدن استمداد صورت گرفته توسط شخص ثالث غیر ورزشکار (نظیر داور یا سایر اشخاص حاضر در رویداد ورزشی) و مسئولیت ایشان تمرکز شده است.

کلیدواژه ها:

مسئولیت کیفری ، مسئولیت مدنی ، عملیات ورزشی ، حوادث ناشی از ورزش ، دفاع مشروع