واکاوی شباهت های زبانی، بیانی و اندیشگی در شاهنامه و تاریخ بیهقی (اثر حکیم فردوسی و ابوالفضل بیهقی: پدران واقعی شعر و نثر فارسی)

زبان فارسی که در سه نسل باستان، میانه و نو، زبان مشترک، ملی و فرهنگی همه ایرانیان بوده، به همراه خاطرات و تاریخ مشترک، نقشی کلیدی در شکل گیری، تحکیم و ماندگاری هویت ملی ایرانی در جغرافیای ایران بزرگ فرهنگی ایفا کرده است. از بدو پیدایش نوشتار فارسی، دانشمندان، حکیمان و شاعران ایرانی در سراسر گستره ایران بزرگ فرهنگی، خواه زیر پرچم حکومت های ایرانی و خواه زیر سلطه بیگانگان، زبان فارسی را به عنوان زبان ملی و فرهنگی شناخته و برای بیان آرا و اندیشه های خود به کار بسته اند. فردوسی نخستین دانشمند و سخنوری است که کتابی درباره تاریخ ایران به زبان فارسی نو نوشت. او در عین بازنمایی پیشینه تاریخی و جغرافیایی ایران، توانست به زبان فارسی را نیز به عنوان زبان ملی ایران توانمندی، استواری و ماندگاری ببخشد. ابوالفضل بیهقی نیز که در زمان سرایش شاهنامه پای به عرصه هستی نهاده، تاریخ بیهقی را نگاشته تا از نخستین و مهم ترین تاریخ-نگاران به زبان فارسی نو و از پایه گذاران نثرنویسی به این زبان شمار آید. این پژوهش خواهد کوشید به شیوه مروری و تطبیقی و با بهره گرفتن از داده های کتابخانه ای، شباهت های این دو اثر مهم فردوسی و بیهقی را به عنوان مهمترین پایه گذاران زبان ادبی فارسی و پدر شعر و نثر فارسی در دو پهنه نظم و نثر، واکاوی و بازنمایی کند.

کلیدواژه ها:

ابوالفضل بیهقی ، تاریخ بیهقی ، فردوسی ، شاهنامه ، مطالعه تطبیقی.