چگونه توانستم بی نظمی دانش آموزان در کلاس را برطرف کنم؟

مقصود محقق از بی نظمی «رعایت نکردن نوبت صحبت کردن در پاسخ دادن به پرسش های کلاسی معلمان» است که موجب خارج شدن کنترل از دست معلم شده و زمان زیادی از وقت کلاس بدین سبب گرفته می شود و مشکلاتی نظیر نرسیدن به برنامه یا درگیری های روانی و گاها لفظی را پدید می آورد. با بررسی مشاهدات، مصاحبات و اسناد مکتوب موجود در مدرسه از مطالعه وضعیت ۳۰ دانش آموز که به طور تصادفی انتخاب شده بودند. بطور خلاصه وار دلایل رخداد پدیده مذکور عبارت اند از: ۱) تلاش برای اثبات برتری فردی به معلم و سایر دانش آموزان (قالبا در دانش آموزانی با ضریب هوشی بالا)، ۲) نداشتن مهارت کافی در گوش کردن، تفکر، استدلال و تجزیه و تحلیل (قالبا در دانش آموزان با ضریب هوشی متوسط)، ۳) حاکمیت جو رقابتی و برتری جویانه در کلاس، ۴) رعایت نکردن یا عدم آشنایی با موازین اخلاقی نظیر رعایت نوبت، صبر و احترام متقابل. لذا پژوهشگر برای رفع این مشکل اقدام به طراحی راهکار و اجرای آن در یک کلاس پایه سوم کردد. محقق بکارگیری بازیوارسازی مناسب ترین راه حل می باشد زیرا بازیوارسازی محیط کلاس را از حالت خشک و یکنواخت خارج کرده و میتوان در قالب بازی پدیده مذکور را برطرف کرد. این راهکار بازی سکوت بود که در ابتدای آن با روش کدگذاری نمادی-عددی، معلم با حرکات دست و گفتن چند شماره اقدام به جلب کردن توجه دانش آموزان کرده و به بدین شکل کلاس را سکوت فرا میگیرد. سپس معلم اقدام به پرسیدن سوالات خود میکند و برای جریمه هایی نیز برای آن در نظر میگیرد که در اکثر مواقع با یک عذخواهی ساده بخشیده میشود. نتایج حاصل از مقایسه وضعیت نامطلوب (پیش از اجرا) و وضعیت (پس از اجرا) نشان دهنده تغییر ۱۸۰ درجه ای در کلاس درس است و بی نظمی ذکر شده در کلاس دیده نمیشود. لازم به ذکر است این روش برای مدت طولانی قابل اجرا نیست اما برای پرسش و پاسخ کلاسی میزان اندک توجه دانش آموزان به معلم (۵ تا ۱۰ دقیقه) هم کفایت می کند و پژوهشگر به هدفش رسیده است.

کلیدواژه ها:

بازیوارسازی ، بی نظمی ، پایه سوم دبستان ، دانش آموز ، رعایت نکردن نوبت ، کدگذاری عددی-نمادین ، کلاس درس.